វិគីភីឌា:អត្ថបទពិសេស៖ ភាពខុសគ្នារវាងកំណែនានា
តNo edit summary |
ស្លាក: កែសម្រួលតាមទូរស័ព្ទ កំណែប្រែពីអ៊ីនធើណិតចល័ត |
||
(៤៨ intermediate revisions by ១៨ users not shown) | |||
បន្ទាត់ទី៤៖ | បន្ទាត់ទី៤៖ | ||
<span style="font-size:16pt">អត្ថបទពិសេសក្នុងវិគីភីឌា</span> |
<span style="font-size:16pt">អត្ថបទពិសេសក្នុងវិគីភីឌា</span> |
||
[[រូបភាព:Cscr-featured.svg|left|50px|រូបសញ្ញាផ្កាយជានិមិន្តរូបតំណាងឲអត្ថបទពិសេសក្នុងវិគីភីឌា]] |
[[រូបភាព:Cscr-featured.svg|left|50px|រូបសញ្ញាផ្កាយជានិមិន្តរូបតំណាងឲអត្ថបទពិសេសក្នុងវិគីភីឌា]] |
||
អត្ថបទពិសេសត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអត្ថបទមានគុណភាពល្អ អត្ថបទពេញលេញ មានសារៈសំខាន់ នៅក្នុងវិគីភីឌាដែលត្រូវបានកំណត់ដោយអ្នកកែសម្រួលវិគីភីឌា។ មុនពេលអ្នកដាក់បញ្ចូលអត្ថបទក្នុងបញ្ជីនេះ សូមអ្នកពិនិត្យមើលជាមុនសិនថាតើអត្ថបទនេះត្រូវបានជ្រើសរើស ដោយការបោះឆ្នោតហើយឬនៅ។ ប្រសិនបើ មិនបានជ្រើសរើស ដោយការបោះឆ្នោតទេ អត្ថបទមិនគួរដាក់បញ្ចូលជាអត្ថបទពិសេសទេ។ |
|||
អត្ថបទពិសេសត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអត្ថបទដ៏មានសារៈសំខាន់ នៅក្នុងវិគីភីឌាដែលត្រូវបានកំនត់ដោយអ្នកកែសំរួលវិគីភីឌា។ មុនពេលអ្នកដាក់បញ្ចូលអត្ថបទក្នុងបញ្ជីនេះ សូមអ្នកពិនិត្យមើលជាមុនសិនថាតើអត្ថបទនេះត្រូវបានជ្រើសរើសដោយការបោះឆ្នោតហើយរឺនៅ។ ប្រសិនមិនបានជ្រើសរើស ដោយការបោះឆ្នោតទេ អត្ថបទមិនគួរដាក់បញ្ចូលជាអត្ថបទពិសេសទេ។ |
|||
|- |
|- |
||
| colspan="2" style="border:1px solid #A3BFB1; padding:1em 1em 1em 1em; background-color:#E6FFF2" | |
| colspan="2" style="border:1px solid #A3BFB1; padding:1em 1em 1em 1em; background-color:#E6FFF2" | |
||
បន្ទាត់ទី១៦៖ | បន្ទាត់ទី១៦៖ | ||
· [[#វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា|វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា]] |
· [[#វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា|វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា]] |
||
· [[#ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ|ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ]] |
· [[#ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ|ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ]] |
||
· [[#ទឹកដី |
· [[#ទឹកដី និងភូមិសាស្ដ្រ|ទឹកដី និងភូមិសាស្ដ្រ]] |
||
· [[#ប្រវត្តិសាស្ដ្រ|ប្រវត្តិសាស្ដ្រ]] |
|||
· [[#ប្រវត្តិសាស្រ្ត|ប្រវត្តិសាស្រ្ត]] |
|||
· [[#ភាសា|ភាសា]] |
· [[#ភាសា|ភាសា]] |
||
· [[#ច្បាប់|ច្បាប់]] |
· [[#ច្បាប់|ច្បាប់]] |
||
· [[#អក្សរសាស្ដ្រ|អក្សរសាស្ដ្រ]] |
|||
· [[#អក្សរសាស្រ្ត|អក្សរសាស្រ្ត]] |
|||
· [[#គណិតវិទ្យា|គណិតវិទ្យា]] |
· [[#គណិតវិទ្យា|គណិតវិទ្យា]] |
||
· [[#តន្ត្រី|តន្ត្រី]] |
· [[#តន្ត្រី|តន្ត្រី]] |
||
បន្ទាត់ទី៣៥៖ | បន្ទាត់ទី៣៥៖ | ||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ប្រាសាទបាយ័ន]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ប្រាសាទបាយ័ន]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[សារមន្ទីរជាតិ]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[សារមន្ទីរជាតិ]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ក្រុងអង្គរធំ]]}} |
|||
== សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មនិងហិរញវត្ថុ== |
== សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មនិងហិរញវត្ថុ== |
||
='''តើអាមេរិកដែលជារដ្ឌអធិបតេយ្យមួយអាចក្ស័យធនយ៉ាងដូចម្តេច?'''= |
|||
ថ្ងៃច័ន្ទទី ១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៣ រដ្ឌាភិបាលសហព័ន្ធអេមេរិកនៅតែបន្តបិទទ្វារមួយផ្នែក ដោយសារតែវិបត្តិថវិការ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ពេលកំណត់ដែលសភាអាមេរិកត្រូវប្រឈមនឹងការក្ស័យធន ក៏កាន់តែខិតជិតចូលមកដល់។លោកអូបាម៉ា និងសមាជិកសភាមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឌមានពេលតែ៤ផ្ងៃទេៀតប៉ុណេ្ណាះេដីម្បីចរចាគ្នាលើការអនុម័តច្បាប់ឲ្យរដ្ឌាភិបាលអាចខ្ចីលុយមកបង្គ្រប់ការចំណាយ និងចេៀសពីការ |
|||
ក្ស័យធន។ «សំណួរ» អាេមរិកដូចជាចម្លែកពីប្រទេសផ្សេងទេៀត ព្រេាះមុននឹងរដ្ឌាភិបាលខ្ចីលុយគេបាន ទាល់តែទៅសំុការអនុញ្ាតពីសភាជាមុន‽ តាមពិត រដ្ឌាភិបាលអាមេរិកអាចខ្ចីលុយគេបាន ដោយមិនចាំបាច់សំុការអនុញ្ញាតពីសភាទេ ក៏ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចកំុឲ្យតែបំណុលសរុប កើនឡើងហួសពីកម្រិតអតិបរមាមួយដែលកំណត់ដោយច្បាប់«បំណុលដល់តំបូល»។ បពា្ហាាដែលចោទឡើងនៅពេលនេះ គឺថវិការអាមេរិកចេះតែមានឧនភាពជាប្រចាំ។មុខចំណាយមានច្រើន ចំណែកចំណូលមានតិចធ្វើឲ្យរដ្ឌាភិបាលត្រូវខ្ចីបំណុលគេច្រើនដេីម្បីមកបង្រ្គប់ចំណាយ។ បំណុលផ្មីចេះតែបន្តរខ្ចី ច្រើនឡើង ចំណែកឯបំណុលចាស់សងរំលោះមិនទាន់ ធ្វើឲ្យបំណុលចេះតែគរឡើងដល់កំតិតអតិបរមា ទើបរដ្ឌាភិបាលរបស់លោក អូបាម៉ាលែងអាចខ្ចីបំណុលគេបន្ដែមទៀត ហេីយត្រូវសំុឲ្យសភាអនុម័តច្បាប់ផ្មី ដំឡើង កម្រិតអតិបរមានៃបំណុល ទើបន្តខ្ចីបំណុលគេតទៅទៀត។ ″ សំណួរ” កន្លងមកតើសភាអាមេរិកធ្លាប់បានតម្លើងកម្រិតបំណុអតិបរមានេះប៉ុន្មានលើកមកហើយ‽ |
|||
តាំងពីមានច្បាប់កំណត់អំពីកម្រិតបំណុលអតិបរមា កាលពីឆ្នាំ១៩១៧ សភាអាមេរិកធ្លាប់បានដំឡើងកម្រិតបំណុលអតិបរមាចំនួន ៧៧ លើករួចមកហើយ ដោយមិនសូវមានបពា្ហាចោទខ្លាំងប៉ុន្មានទេ។ ការដំឡើងកម្រិត |
|||
បំណុលអតិបរមាបានក្លាយជារឿងស្មុគស្មាញ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០មក នៅពេលដៃលគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបាត់បង់សំលេងភាគច្រើននៅក្នុងរដ្ឌសភា។ដោយសារតែការអនុម័តច្បាប់ដំឡើងកម្រិតបំណុលអតិបរមា ត្រូវឲ្យមានសំឡេងគាំទ្រសភាទាំងពីរ ់ ៉ព្រឹទ្ធសភា និងរដ្ឌសភា ៉ គណបក្សសាធារណរដ្ឌតែងតែរារាំងមិនឲ្យអនុម័តច្បាប់នេះដេីម្បីដាក់សម្ពាធ ទាមទារឲ្យលោក អូបាម៉ាផ្លាស់ប្តូរនយោបាយ ជាពិេសសដេម្បីប្រឆាំងនឹងច្បាប់ ស្តីពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធធានារ៉ាប់រងសុខភាពរបស់លោក អូបាម៉ា។ «សំណួរ» នៅពេលនេះគេនាំគ្នាបារម្ភផា ប្រសិនបើសភាអាមេរិកមិនអនុម័តច្បាប់ តើអាមេរិកក្ស័យធនដូចម្តេច‽ |
|||
ក្ស័យធនត្រង់ចំណុចនេះមិនមែនសំដៅលើការក្ស័យធនរហូតបិទទ្វារដូចជាករណីក្រុមហ៊ុនទ ឬសហគ្រាសទេ ប៉ុន្តែសំដៅទៅលើស្ដានភាពមួយដែលបំណុលត្រូវសងមានចំនួនច្រើនជាងលុយដែលមានសម្រាប់សងបំណុល |
|||
ត្រង់កន្លែងនេះចង់បពា្ជាក់ផា បំណុលត្រូវសងមិនមែនបំណុលដែលជំពាក់ទេ។ជួនកាលបំណុលដែលជំពាក់មានច្រើនដែរ ក៏ប៉ុន្តែមិនទាន់ដល់ពេលកំណត់ត្រូវសង។ក្នុងករណីក្ស័យធន បំណុលដែលជំពាក់គេហើយដល់ពេល កំណត់ត្រូវសង ប៉ុន្តែមិនមានលុយក្នុងដៃគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីសងបំណុលទៅតាមពេលកំណត់។ |
|||
ករណីក្ស័យធននេះធ្លាប់កើតមានកន្លងមកដូចជានៅ មុិចសុិក នៅឆ្នាំ១៩៨២ និងនៅ អាហ្យង់ទីនឆ្នាំ ២០០១។ |
|||
ការក្ស័យធនរបស់រដ្ឌ ខុសពីការក្ស័យធនរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាស។ ក្រុមហ៊ុន សហគ្រាសដែលក្ស័យធន ម្ចាស់បំណុលអាចប្តឹងទៅតុលាការឲ្យលក់ឡាយឡុងទ្រព្យក្រុមហ៊ុន ដើម្បីសងបំណុល ហើយក្រុមហ៊ុន |
|||
ដែលក្ស័យធននេះអាចនឹងបិទទ្វារលែងតំណើរការទាំងស្រុង។ |
|||
ចំពេាះរដ្ឌវិញ ដែលអធិបតេយ្យភាព គេមិនអាចទៅចាប់បង្ខំរដ្ឌមួយឲ្យសងបំណុលដូចជាក្រុមហ៊ុនឯកជណទេ(លើកលែងតែម្ចាស់បំណុលនោះជារដ្ឌមួយដែរ ហើមានកម្លាំងទ័ពខ្ាំាលាំង ដែលអាចប្រកាសសង្គ្រាម េដីម្បី |
|||
ទារបំណុល)។ ជាទូទៅក្នុងករណីរដ្ឌក្ស័យធន រដ្ឌច្រើនចរចាចាមួយម្ចាស់បំណុល ដើម្បីកាត់បន្ដយបំណុលមួយផ្នែក ឬពន្យាពេលសងបំណុល។ << សំណួរ>> ក្នុងករណីដែលភាពជាប់គាំងនៅសភាអាមេរិកអូសបន្លាយរហូតដល់មានការក្ស័យធនមែន តើវាអាចនឹងបង្កផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ? |
|||
ប្រសិនបើអាមេរិកខកខានមិនបានសងបំណុលគេទៅតាមពេលកំណត់ទេ ទោះបីជាមិនសងទាំងអស់ ឬសងមិនទាន់ពេលក៏ដោយ បពា្ហាាដែលចោទឡើងគឺអត្រាការប្រាក់បំណុលរដ្ឌប្រាកដកើនឡើងខ្ពស់។ នេះជារឿង |
|||
ធម្មតា កាលណាខ្ចីលុយគេហើយមិនសងគ្រប់តាមកាលកំណត់ ពេលក្រោយចង់ខ្ចីគេទៀត គេប្រាកដជាមិនចង់ឲ្យខ្ចី ឬក៏ឲ្យខ្ចីដែរប៉ុន្តែទារការប្រាក់ខ្ពស់ ដើម្បីឲ្យសមនិងហានិភ័យនៃបំណុល។ អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់គឺជា បន្ទុកធ្ងន់មួយ ដល់ហិរញ្ញាវត្ដុរបស់រដ្ឌ ហើយអាចនាំឲ្យអត្រាការប្រាក់នៅក្នុងទីផ្សាឥណទានឯកជនកើនឡើងខ្ពស់ដែរ ដែលជាបន្ទុកផ្ងន់សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន ក៏ដូចជាប្រជាជនទូទៅ។ ទាំងអស់នេះវាអាចនឹងនាំទៅបង្កើត ជាវិបត្តិសេដ្ឌកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរ។ |
|||
ទីផ្សាមូលប័ត្រអាមេរិកជាទីផ្សារដែលមានទំហំនៃការជួញដូរធំ វិបត្តិនៅអាមេរិកនឹងធ្វើឲ្យមានការចលាចលនៅទីផ្សារមូលបត្រនៅទូទាំងពិភពលោក។ |
|||
អ្នកសេដ្ផកិច្ច ក៏ដូចជាប្រមុខដឹកនាំស្ដាប័នហិរញ្ញវត្ដុសំខាន់ៗដូចជា មូលនិធិរូបិយវត្ដុអន្តរជាតិ(IMF) និងធនាគាពិភពលោក ជាដើម សុទ្ទតែព្រមានទុកជាមុនរួចហើយផា ប្រសិនបើអាមេរិកក្ស័យធនមែន ពិភពលោក |
|||
ទាំងមូលនឹងត្រូវធ្លាក់តៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឌកិច្ច ដែលធ្ងន់ផ្ងរជាងវិបត្តិកាលពីឆ្នាំ ២០០៨ទៅទៀត៕ |
|||
='''សភាអាមេរិកអនុម័តច្បាប់កំណែទម្រង់ផ្សារមូលបត្រ'''= |
|||
ច្បាប់ស្តីពីកំណែទម្រង់ទីផ្សារមូលបត្រ ត្រូវបានព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកអនុម័តក្នុងសំឡេងគាំទ្រ ៦០សំឡេង ទល់នឹង ៣៩សំឡេងប្រឆាំង។ កំណែទម្រង់នេះ ត្រូវបានធ្វើឡើង ក្នុងគោលដៅចៀសវាងកុំឲ្យវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ ដូចកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ផ្ទុះឡើងសាជាថ្មីម្តងទៀត នៅថ្ងៃអនាគត។ |
|||
ការរកស៊ីរបស់ធនាគារ និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានហានិភ័យខ្ពស់នឹងត្រូវដាក់ក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់ រដ្ឋាភិបាល។ ការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់សាធារណជនទូទៅ ក៏នឹងត្រូវរឹតបន្តឹងដែរ ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍អតិថិជន ជាពិសេស ដើម្បីចៀសវាងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីបែប Subprime ដូចពីមុន ដែលជាដើមហេតុនៃវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រោយពីពេលច្បាប់នេះចូលជាធរមាន ក្រុមហ៊ុន ឬធនាគារណាដែលរកស៊ីខាត ហើយក្ស័យធន មិនអាចមកសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយ ដូចពីមុនទៀតទេ។ |
|||
បន្ទាប់ពីឡើងមកកាន់អំណាចបាន២ឆ្នាំ លោកអូបាម៉ា និងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបានធ្វើកំណែទម្រង់ជាប្រវត្តិសាស្រ្តដល់ ទៅពីរ៖ កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធធានារ៉ាប់រងសុខភាព និងកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុ។ កំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុសម្រេចបាន នៅតែ ៤ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ មុននឹងដល់ពេលបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកសភា នៅខែវិច្ឆិកា។ |
|||
ការអនុម័តកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុនេះ បានបង្ហាញអំពីជ័យជំនះរបស់លោកអូបាម៉ា ទល់នឹងការធ្វើ Lobby របស់អ្នកជំនួញ។ គេនៅចាំបានថា នៅក្នុងអំឡុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី កាលពីឆ្នាំ ២០០៨ លោកអូបាម៉ាធ្លាប់បានសន្យាថា នឹងមិនបណ្តោយឲ្យអ្នកមានលុយប្រើឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេមកលើនយោបាយ របស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ របៀបធ្វើការបែបនេះអាចនឹងទាក់ទាញការគាំទ្រពីសំណាក់ពលរដ្ឋអាមេរិក ដែលមិនចូលចិត្តការធ្វើនយោបាយដោយពឹងលើលុយ។ |
|||
ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុនេះ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យទំនងជាបានបង្កសត្រូវច្រើន ក្នុងមជ្ឈដ្ឋានអ្នកជំនួញ។ អ្នកជំនួញដែលមិនសប្បាយចិត្តអាចនឹងនាំគ្នាសម្រុកទៅជួយគណបក្ស សាធារណរដ្ឋ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត នៅខែវិច្ឆិកានេះ។ |
|||
ម្យ៉ាងវិញទៀត មានអ្នកខ្លះបានរិះគន់កំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុរបស់លោកអូបាម៉ានេះថា មានលក្ខណៈទូលំទូលាយខ្លាំងពេក ដែលត្រូវការពេលវេលាច្រើនទៀត ទម្រាំតែអាចចាប់ផ្តើមអនុវត្តចេញជាលទ្ធផលបាន។ ការបង្កើតស្ថាប័នថ្មី ដើម្បីត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពហិរញ្ញវត្ថុ បន្ថែមពីលើស្ថាប័នដែលមានស្រាប់ ក៏ទទួលរងនូវការរិះគន់ផងដែរ។ គេរិះគន់ថា ការបង្កើតស្ថាប័នច្រើនបែបនេះ នឹងបង្កជាបញ្ហាការិយាធិបតេយ្យស្មុគស្មាញ ដែលនឹងធ្វើឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធិភាពការងារ។ ម្យ៉ាងទៀត ស្ថាប័នកាន់តែច្រើន ថវិកាចំណាយ ដើម្បីឲ្យស្ថាប័នទាំងនេះដំណើរការ ក៏មានកាន់តែច្រើន៕ |
|||
='''ស្វែងយល់អំពីផ្សារភាគហ៊ុន'''= |
|||
តើផ្សារភាគហ៊ុនជាអ្វី? |
|||
បើនិយាយឲ្យខ្លី សាមញ្ញ ហើយស្រួលស្តាប់ ផ្សារភាគហ៊ុន គឺជាកន្លែងដែលគេទិញ-លក់ភាគហ៊ុន។ |
|||
ចុះ ភាគហ៊ុន ជាអ្វី? ភាគហ៊ុន គឺជាចំណែកដើមទុន ដែលគេដាក់ចូលទៅក្នុងក្រុមហ៊ុនណាមួយ។ នៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនចំណេញ ម្ចាស់ភាគហ៊ុនក៏បានចំណេញ ហើយបើក្រុមហ៊ុនខាត ម្ចាស់ភាគហ៊ុនក៏ខាត។ ការចំណេញ ឬខាតនេះ វាសមាមាត្រទៅនឹងចំណែកភាគហ៊ុនដែលខ្លួនមាន។ បើមានភាគហ៊ុនច្រើន ពេលចំណេញ ក៏ចំណេញច្រើន ហើយពេលខាត ក៏ខាតច្រើន។ |
|||
ក្រុមហ៊ុនខ្លះ គេយកភាគហ៊ុនមួយផ្នែកទៅដាក់លក់ នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុន។ ប៉ុន្តែ មិនមែនគ្រប់តែក្រុមហ៊ុនទាំងអស់អាចលក់ភាគហ៊ុនបានទេ។ ទាល់តែជាប្រភេទក្រុមហ៊ុន ដែលច្បាប់កំណត់ថាអនុញ្ញាតឲ្យលក់ភាគហ៊ុនបាន ទើបអាចចុះភាគហ៊ុនលក់បាន។ |
|||
តើអ្នកទិញភាគហ៊ុនអាចទទួលបានផលចំណេញអ្វីខ្លះ? ហើយអាចខាតបង់អ្វីខ្លះ? |
|||
កាលណាអ្នកណាទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនណាមួយ អ្នកនោះនឹងក្លាយជាម្ចាស់ហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននោះ ហើយមានសិទ្ធិដូចម្ចាស់ហ៊ុនផ្សេងទៀតដែរ ដូចជា សិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុន ជាដើម។ គ្រាន់តែថា អ្នកណាមានភាគហ៊ុនច្រើន មានសំឡេងបោះឆ្នោតច្រើន អ្នកមានភាគហ៊ុនតិច មានសំឡេងតិច។ |
|||
នៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនរកស៊ីបានចំណេញលុយ ហើយគេយកលុយចំណេញនេះមកចែកគ្នា ម្ចាស់ភាគហ៊ុនទាំងអស់ទទួលបានចំណែកប្រាក់ចំណេញនេះ ស្របទៅតាមភាគហ៊ុនដែលខ្លួនមាន។ បើមានភាគហ៊ុន ១% បានចំណេញ ១%។ ប៉ុន្តែ បើក្រុមហ៊ុនខាតវិញ ក៏ខាតទៅតាមចំណែកភាគហ៊ុននេះដែរ។ |
|||
ហេតុអ្វីបានជាមានអ្នកលេងភាគហ៊ុនខ្លះចំណេញ ឬក៏ខាត រាប់ម៉ឺន ឬរហូតដល់រាប់លានដុល្លារ ក្នុងមួយប៉ព្រិចភ្នែក? |
|||
អ្នកលេងភាគហ៊ុនបែបនេះ ទិញភាគហ៊ុនមិនមែនទុកចាំទទួលចំណែកលុយចំណេញពីក្រុមហ៊ុនទេ គឺទិញមក ដើម្បីលក់ទៅវិញ យកចំណេញភ្លាមៗ។ ក្នុងករណីនេះ ភាគហ៊ុន ត្រូវក្លាយទៅជាទំនិញ ដែលគេលក់ចេញ ទិញចូល ដូចទំនិញដែលគេលក់នៅលើទីផ្សារធម្មតាដែរ។ |
|||
ឧទាហរណ៍៖ ពេលខ្ញុំឮដំណឹងអំពីរឿងជំងឺផ្តាសាយអា កំពុងតែរីករាលដាលឡើង នៅម៉ិចស៊ិច ខ្ញុំវិភាគទៅ ឃើញថា ជំងឺនេះជាជំងឺឆ្លងខ្លាំង ដែលអាចរាលដាលទៅប្រទេសផ្សេងៗទៀត។ ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យជំងឺនេះឆ្លងរាលដាល គេប្រាកដជាត្រូវនាំគ្នាចាក់វ៉ាក់សាំង។ អ៊ីចឹង ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំងប្រាកដជាលក់វ៉ាក់សាំងបានច្រើន ហើយចំណេញលុយច្រើន។ ដល់ពេលនោះ ភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំង ប្រាកដជាឡើងថ្លៃកប់ពពក ព្រោះអ្នកណាក៏ចង់ទិញភាគហ៊ុននេះដែរ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំក៏ប្រមូលទិញភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុននេះទុក ទាន់ពេលនៅថោក។ ពេលដែលភាគហ៊ុននេះឡើងថ្លៃ ខ្ញុំក៏លក់ចេញទៅវិញភ្លាម យកចំណេញ។ ខ្ញុំចេះតែបន្តធ្វើអ៊ីចឹងរហូតទៅ ជាមួយក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀតក៏ធ្វើដូចគ្នា! ជួនកាលទិញពេលនេះ មួយម៉ោងក្រោយឡើងថ្លៃ លក់ទៅវិញភ្លាមក៏មាន។ |
|||
ផ្ទុយទៅវិញ បើការវិភាគរបស់ខ្ញុំខុស ភាគហ៊ុនមិនឡើងថ្លៃ ស្រាប់តែចុះថ្លៃទៅវិញ ខ្ញុំក៏ខាតបង់ទៅតាមនោះដែរ។ បើសិនជាខ្ញុំដឹងខ្លួនទាន់ ពេលឃើញភាគហ៊ុនចាប់ចុះបន្តិច ខ្ញុំប្រញាប់លក់ចេញភ្លាមៗ ខ្ញុំខាតដែរ តែខាតតិច។ ក៏ប៉ុន្តែ ពេលខ្លះ ខ្ញុំមិនចង់លក់ចេញភ្លាមទេ អង្គុយចាំមើល ក្រែងវាឡើងមកវិញ។ បើវាឡើងមកវិញមែនវាគ្រាន់ ប៉ុន្តែ បើវាចេះតែចុះទៅទៀត ហើយខ្ញុំចេះតែចាំ ដល់ពេលមួយវាចុះទាបខ្លាំង បានខ្ញុំលក់ចេញ ពេលនោះខ្ញុំក៏ខាតឡុងចុងអ៊ីចឹងទៅ។ |
|||
សូមបញ្ជាក់ថា ការលេងភាគហ៊ុនបែបនេះ គឺជារឿងប្រថុយប្រថានបំផុត។ ជួនកាល ចំណេញមក ខាតទៅវិញអស់ទៅវិញភ្លាមក៏មាន។ ខាតទាំងដើមអស់ទៅទៀតក៏មាន ប្រៀបដូចទៅនឹងការភ្នាល់ល្បែងដូច្នេះដែរ។ ការលេងភាគហ៊ុនរបៀបនេះឯង ដែលពេលខ្លះ ធ្វើឲ្យផ្សារភាគហ៊ុនដួលដាំដូង ហើយពេលខ្លះបង្កើតទៅជាវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពាសពេញពិភពលោកក៏មាន។ |
|||
តើអ្វីទៅជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យភាគហ៊ុនឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃ? |
|||
ដោយសារតែភាគហ៊ុន ត្រូវគេយកមកទិញដូរយកចំណេញ ដូចទំនិញធម្មតា អ៊ីចឹង ភាគហ៊ុនឡើងថ្លៃ ឬក៏ចុះថ្លៃ វាគោរពទៅតាមច្បាប់ទីផ្សារធម្មតា ពោលគឺ វាអាស្រ័យទៅលើផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការ។ គឺអ្នកទិញ-លក់ភាគហ៊ុននេះឯង ដែលជាអ្នកកំណត់ថ្លៃ។ បើមានអ្នករកទិញច្រើន មិនសូវមានអ្នកចង់លក់ វាក៏ឡើងថ្លៃ។ បើមានអ្នកលក់ច្រើន មិនសូវមានអ្នកទិញ វាក៏ធ្លាក់ថ្លៃ។ អ្នកលេងភាគហ៊ុន គេនាំគ្នាលក់ ឬក៏នាំគ្នាទិញ គឺវាអាស្រ័យទៅលើការវិភាគរបស់អ្នកលេងម្នាក់ៗ ដែលគេមើលទៅថា តើភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនណាមួយនឹងឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃ? ហើយការវិភាគនេះ គេធ្វើឡើងទៅលើហេតុការណ៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងក្រុមហ៊ុននេះ (សូមមើលឧទាហរណ៍ខាងលើ អំពី ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំង និងគ្រុនផ្តាសាយអា)។ |
|||
ឧទាហរណ៍មួយទៀត ពេលខ្លះ គ្រាន់តែមានលេចឮដំណឹងព្រាលៗមកថា អ៊ីស្រាអែលចង់ប្រើកម្លាំងទ័ពវាយប្រហារលើអៀរ៉ង់ ភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនប្រេងក៏ចាប់ធ្លាក់ចុះគ្រឹប ក៏មាន។ |
|||
នៅពេលដែលគេនិយាយថា ភាគហ៊ុននេះ ឬភាគហ៊ុននោះ មាន ១០០០ Points ឬក៏ ២០០០ Points តើមានន័យថាម៉េច? |
|||
១០០០ ឬ២០០០ Points នេះ មិនមែនជាថ្លៃភាគហ៊ុនទេ គ្រាន់តែជាសន្ទស្សន៍តែប៉ុណ្ណោះ។ សន្ទស្សន៍របស់ភាគហ៊ុននេះ កំណត់ដោយក្រុមហ៊ុន ដែលមានជំនាងខាងហ្នឹង។ គេប្រើប្រាស់សន្ទស្សន៍ភាគហ៊ុន ដើម្បីតាមដានមើល អំពីការវិវឌ្ឍនៃទីផ្សារភាគហ៊ុន។ ឧបមាថា ពេលចាប់បើកលក់ពេលព្រឹក ភាគហ៊ុនមាន ១០០០ Point ហើយស្រាប់តែ ថ្ងៃរសៀល វាចុះមកនៅត្រឹម ៩០០ មានន័យថា ភាគហ៊ុនធ្លាក់ចុះ ១០០ Points ស្មើនឹង ១០% ឬក៏បើឡើងដល់ ១១០០ មានន័យថា ភាគហ៊ុនវាកើនឡើង ១០%។ |
|||
អ្វីដែលសំខាន់ គឺមិនមែនចំនួន Point ១០០០, ២០០០ ឬក៏ ៣០០០ពាន់នេះទេ។ អ្វីដែលគេតាមដានខ្លាំងជាងគេ គឺភាគរយ ដែលអាចឲ្យគេដឹងថា ភាគហ៊ុននៅកន្លែងណាមួយ វាកើនឡើង ឬក៏ធ្លាក់ចុះ? បើកើនៗប៉ុន្មាន? បើចុះៗប៉ុន្មាន? ត្រូវទិញ ឬក៏ត្រូវលក់? លក់ឥឡូវ ឬមួយក៏ចាំបន្តិចទៀត? |
|||
តើធ្វើម៉េចដើម្បីឲ្យដឹងថាភាគហ៊ុន ដែលយើងមាននៅនឹងដៃ គិតជាលុយ មានតម្លៃប៉ុន្មាន? |
|||
វាអាស្រ័យថា តើយើងមានភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនអ្វី? ភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននីមួយៗមានតម្លៃខុសៗគ្នា។ |
|||
តាមការពិត ភាគហ៊ុនមួយ មិនឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃភ្លាមៗ ដូចដែលយើងឃើញនៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនទេ។ ឧបមាថា ក្រុមហ៊ុនមួយមានដើមទុន ១លានដុល្លារ ហើយបែងចែកជា១លានភាគហ៊ុន។ អ៊ីចឹង ១ភាគហ៊ុន គឺថ្លៃ១ដុល្លារ ហើយនៅតែ១ដុល្លារអ៊ីចឹងរហូត លើកលែងតែដល់ពេលណាមួយ គេបង្កើនដើមទុនក្រុមហ៊ុននេះដល់ ២លាន ពេលនោះ ទើបថ្លៃភាគហ៊ុនឡើងដល់ ២ដុល្លារក្នុងមួយហ៊ុន។ បើគណនាតាមតម្លៃភាគហ៊ុនបែបនេះ មិនមានអ្វីស្មុគស្មាញនោះទេ។ ១ហ៊ុនថ្លៃ១ដុល្លារ បើយើងមាន១ពាន់ហ៊ុន គឺស្មើនឹង១ពាន់ដុល្លារ។ |
|||
ក៏ប៉ុន្តែ តម្លៃភាគហ៊ុន នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនវាខុសពីតម្លៃហ៊ុន ដែលក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីលក់។ តម្លៃភាគហ៊ុន នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុន ប្រែប្រួលឡើងចុះភ្លាមៗ មិនទៀងទាត់នោះទេ។ ដូច្នេះ តម្លៃភាគហ៊ុន ដែលអ្នកណាម្នាក់មានក្នុងដៃ វាប្រែប្រួលទៅតាមពេលវេលា។ ឧបមាថា ខ្ញុំមានភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនតូតាល់ ចំនួន ១ពាន់ហ៊ុន។ តាមតម្លៃលើទីផ្សារ នៅពេលនេះ ម៉ោងនេះ ភាគហ៊ុនតូតាល់ ថ្លៃ១០ដុល្លារ ក្នុង១ហ៊ុន។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំមាន១ពាន់ហ៊ុន វាស្មើនឹង ១ម៉ឺនដុល្លារ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដរាបណាខ្ញុំមិនទាន់លក់ភាគហ៊ុនទាំងនេះចេញផុតពីដៃទេ ១ម៉ឺនដុល្លារនេះ គ្រាន់តែជាតម្លៃលើក្រដាសប៉ុណ្ណោះ។ កន្លះម៉ោងក្រោយវាអាចរលាយបាត់ទៅអស់ក៏មាន ឬក៏វាអាចកើនឡើងរហូតដល់ទៅ២ម៉ឺនក៏ថាបាន។ |
|||
តើពាក្យថា “ទីផ្សារមូលបត្រ” និង “ទីផ្សារភាគហ៊ុន” ជាពាក្យតែមួយ ឬក៏ពាក្យពីរមានន័យខុសគ្នា? |
|||
និយាយឲ្យត្រឹមត្រូវមែនទែន ពាក្យពីរនេះមានន័យខុសគ្នា។ តាមពិត ភាគហ៊ុនគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយប៉ុណ្ណោះ នៃមូលបត្រ។ ក្រៅពីភាគហ៊ុន នៅមានមូលបត្រផ្សេងទៀត ដែលគេយកមកធ្វើការទិញ-ដូរ នៅលើទីផ្សារមូលបត្រដែរ ដូចជា មូលបត្របំណុល មូលបត្រជាវត្ថុធាតុដើម ឬជារូបិយវត្ថុ ។ល។ និង។ល។ |
|||
ដោយសារ តែពីដំបូងឡើយ ភាគហ៊ុន គឺជាប្រភេទមូលបត្រ ដែលគេទិញ-លក់ច្រើនជាងគេ។ ទើបយើងចំណាំតែនិយាយ “ផ្សារភាគហ៊ុន” ជាប់មាត់រហូតមក។ ប៉ុន្តែ បើតាមភាសាបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ គេត្រូវហៅថា “ទីផ្សារមូលបត្រ”។ |
|||
==សំណួរ-ចម្លើយជុំវិញការលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈរបស់ Facebook == |
|||
តើ Facebook គ្រោងលក់ភាគហ៊ុនប៉ុន្មាន? |
|||
Facebook មានគោលដៅប្រមូលលុយឲ្យបាន ៥ពាន់លានដុល្លារ ពីការលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈជាលើកដំបូង (Initial Public Offering) នេះ។ ចំនួននេះតិចជាងការរំពឹងទុកពីពេលមុន (១០ពាន់លានដុល្លារ) ក៏ប៉ុន្តែ នៅតែច្រើនជាងការលក់ភាគហ៊ុនដំបូងរបស់ក្រុមហ៊ុនអ៊ីនធ័រនែតផ្សេងៗទៀត នាពេលកន្លងមក។ |
|||
នៅពេលលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈលើកដំបូង កាលពីឆ្នាំ២០០៤ Google លក់បានតែ ១ ៦៧០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ |
|||
តើភាគហ៊ុនរបស់ Facebook មានតម្លៃប៉ុន្មាន? |
|||
នៅក្នុងឯកសារដែលបញ្ជូនទៅគណៈកម្មការមូលបត្រ Facebook មិនទាន់បានកំណត់តម្លៃភាគហ៊ុន ដែលត្រូវលក់នៅឡើយទេ។ ចំនួនពិតប្រាកដ នៃភាគហ៊ុន ដែលត្រូវដាក់លក់ជាសាធារណៈ ក៏ Facebook មានបានបញ្ជាក់នៅក្នុងឯកសារនេះដែរ។ |
|||
នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គេប៉ាន់ប្រមាណថា ភាគហ៊ុន Facebook មានតម្លៃ ២៩,៧៣ដុល្លារ ក្នុងមួយហ៊ុន។ ប៉ុន្តែ អ្នកខ្លះបានព្យាករថា ភាគហ៊ុននេះអាចនឹងមានតម្លៃរហូតដល់ទៅ ៤០ដុល្លារ ក្នុងមួយហ៊ុន នៅពេលចាប់ផ្តើមលក់នៅលើទីផ្សារមូលបត្រ។ ទោះជាយ៉ាងណា ទាំងនេះ គ្រាន់តែការប៉ាន់ស្មានតែប៉ុណ្ណោះ។ |
|||
នៅពេលណា ទើបគេអាចចាប់ផ្តើមទិញភាគហ៊ុនរបស់ Facebook បាន? |
|||
កាលពីថ្ងៃពុធ ម្សិលមិញនេះ Facebook គ្រាន់តែបញ្ជូនឯកសារ ដើម្បីសុំលក់ភាគហ៊ុន ប៉ុន្តែ នៅមិនទាន់ចាប់ផ្តើមលក់ភាគហ៊ុននៅឡើយទេ។ ដូច្នេះ គេនៅមិនទាន់អាចទិញភាគហ៊ុន Facebook បាននៅឡើយទេ នៅពេលនេះ។ គេត្រូវរង់ចាំយ៉ាងតិច ៣ខែទៀត (ក្រោយថ្ងៃទី២ ឧសភា) ទើប Facebook ចាប់ផ្តើមលក់ភាគហ៊ុន។ |
|||
តើ Facebook មានប្រាក់ចំណូល និងប្រាក់ចំណេញប៉ុន្មានក្នុងមួយឆ្នាំៗ? |
|||
ចាប់ពីពេលនេះទៅ ដោយ Facebook ចង់លក់ភាគហ៊ុន នៅក្នុងទីផ្សារមូលបត្រ Facebook មានកាតព្វកិច្ចផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ នូវស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងសកម្មភាពជំនួញរបស់ខ្លួន។ |
|||
នៅក្នុងឯកសារ ដែលបញ្ជូនទៅគណៈកម្មការមូលបត្រ Facebook បានបង្ហាញថា៖ |
|||
ប្រាក់ចំណូលប្រចាំឆ្នាំ ២០១១ មាន ៣ ៧១១លានដុល្លារ |
|||
ប្រាក់ចំណេញសុទ្ធ នៅឆ្នាំ២០១១ មាន ១០០០លានដុល្លារ |
|||
អ្នកប្រើប្រាស់សកម្មប្រចាំខែ (Monthly active users) មាន ៨៤៥លាននាក់ នៅខែធ្នូ ២០១១ |
|||
អ្នកប្រើប្រាស់សកម្មប្រចាំថ្ងៃ (Daily active users) មាន ៤៨៣លាននាក់ |
|||
តើប្រភពចំណូលរបស់ Facebook បានមកពីណា? |
|||
ប្រភពចំណូលធំបំផុតរបស់ Facebook គឺបានមកពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម (Online advertisement)។ នៅឆ្នាំ២០១១ ប្រាក់ចំណូល ដែលបានមកពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម មានរហូតដល់ទៅ ៣ ១៥០ លានដុល្លារ ពោលគឺ ប្រមាណ ៨៥% នៃប្រាក់ចំណុលសរុបប្រចាំឆ្នាំ។ |
|||
ប្រភពចំណូលធំទីពីរ គឺបានមកពីក្រុមហ៊ុន Zynga (១២% នៃប្រាក់ចំណូលសរុបប្រចាំឆ្នាំ២០១១)។ Zynga គឺជាក្រុមហ៊ុនផលិតល្បែងលើអ៊ីនធ័រនែត (Online Game) ដែលគេច្រើនលេងនៅលើ Facebook ដូចជា FarmVille, CastleVille, CityVille, Mafia Wars, Café World ។ល។ |
|||
តើក្រុមហ៊ុន Facebook មានតម្លៃប៉ុន្មាន? |
|||
វាអាស្រ័យទៅលើតម្លៃភាគហ៊ុន Facebook ដែលអ្នកវិនិយោគហ៊ានឲ្យ នៅពេលដែលភាគហ៊ុនត្រូវដាក់លក់នៅលើទីផ្សារ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខ។ |
|||
ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលនេះ គេរំពឹងថា ក្រោយពេលចូលក្នុងទីផ្សារមូលបត្រ ក្រុមហ៊ុន Facebook អាចនឹងមានតម្លៃរហូតដល់ទៅ ១០០ពាន់លានដុល្លារ។ បើសិនជាពិតជាដូចនេះមែន Facebook ដែលទើបនឹងបង្កើតបាន ៨ឆ្នាំនេះ នឹងមានតម្លៃខ្ពស់ជាងក្រុមហ៊ុនធំៗ និងចំណាស់ៗរបស់អាមេរិក ដូចជា Amazon, Caterpillar, Goldman Sachs, Ford Motor និង Boeing ជាដើម។ |
|||
តើអគ្គនាយក និងស្ថាបនិក Facebook (Mark Zuckerberg) មានភាគហ៊ុនប៉ុន្មាន? |
|||
លោក Mark Zuckerberg មានចំណែកហ៊ុន ២៨,៤% ក្នុងក្រុមហ៊ុន Facebook ហើយទទួលបានប្រាក់ចំណូលពី Facebook (ទាំងប្រាក់ខែ និងប្រាក់ចំណូលផ្សេងទៀត) ចំនួន ១ ៤៩០ ០០០ដុល្លារ (ឆ្នាំ២០១១)។ |
|||
ប្រសិនបើតម្លៃក្រុមហ៊ុន Facebook ពិតជាកើនឡើងរហូតដល់ ១០០ពាន់លានដុល្លារ ដូចគេរំពឹងទុកមែន ភាគហ៊ុនរបស់លោក Mark Zuckerberg ក្នុងក្រុមហ៊ុន Facebook នឹងមានតម្លៃរហូតដល់ទៅជាង ២៨ពាន់លានដុល្លារ។ លោក Zuckerberg នឹងត្រូវក្លាយជាមហាសេដ្ឋី ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងគេ លំដាប់ទី ៤ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និង ទី៩ នៅទូទាំងពិភពលោក។ សូម្បីតែបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន Facebook ក៏អាចក្លាយជាសេដ្ឋី ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិរាប់លានដុល្លារដែរ៕ |
|||
តើ Facebook រកចំណូលបានដោយសារអ្វីទើបគេហ៊ានឲ្យតម្លៃរហូតដល់៥០ពាន់លានដុល្លារ? [កែប្រែ] |
|||
Facebook គឺជាបណ្តាញសង្គមតាមអ៊ីនធ័រនែតមួយ ដែល បច្ចុប្បន្ន មានអ្នកប្រើប្រាស់ជាង ៥០០លាននាក់ ហើយចំនួននេះចេះតែបន្តកើនឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញ Facebook មិនតម្រូវឲ្យបង់ប្រាក់កម្រៃអ្វីនោះទេ។ បើដូច្នេះ តើ Facebook រកចំណូលបានពីណាមក? |
|||
ការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម |
|||
របៀបរកលុយរបស់ Facebook មិនខុសពីវិបសៃត៍ផ្សេងៗទៀតប៉ុន្មានទេ ដូចជា Google,Yahoo និង Youtube ជាដើម។ ប្រភពចំណូលធំបំផុតរបស់ Facebook គឺបានមកពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មនៅលើទំព័រវិបសៃត៍។ អ្នកដែលមានទំព័រ Facebook ពិតជាអាចមើលឃើញ នៅផ្នែកខាងស្តាំដៃ នៃទំព័រ Facebook តែងតែមានការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬក៏ផលិតផលផ្សេងៗ។ អ្នកដែលផ្សាយពាណិជ្ជកម្មលើទំព័រនេះ គឺត្រូវបង់លុយទៅឲ្យ Facebook ហើយប្រភពចំណូលពីការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មតាមអ៊ីនធ័រនែតបែបនេះ គឺមានទំហំកាន់តែធំ នៅពេលដែលមានអ្នកចូលមើលវិបសៃត៍កាន់តែច្រើន។ |
|||
សព្វថ្ងៃនេះ Facebook មានអ្នកប្រើប្រាស់ជាង ៥០០លាននាក់។ ប្រសិនបើក្នុងមួយថ្ងៃ អ្នកប្រើប្រាស់ម្នាក់ ចូលមើលទំព័រ Facebook តែម្តង ក៏ Facebook អាចរកចំណូលបានមិនតិចដែរ ពីការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម។ សព្វថ្ងៃនេះ Facebook គឺជាទំព័រវិបសៃត៍ ដែលមានអ្នកចូលមើលច្រើនជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក ពោលគឺ ច្រើនជាង Google ច្រើនជាង Yahoo និងច្រើនជាង Youtube ទៅទៀត។ |
|||
ដូច្នេះ អ្នកដែលជួយរកលុយឲ្យ Facebook គឺអ្នកប្រើប្រាស់ទាំងជាង ៥០០លាននាក់នេះឯង។ ថ្វីដ្បិតតែយើងអាចប្រើ Facebook ដោយមិនមានបង់លុយមួយសេនក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ រាល់លើកដែលយើងចូលមើលទំព័រ Facebook របស់យើង ឬចូលមើលទំព័ររបស់មិត្តភ័ក្តិ ឬទំព័រផ្សេងៗទៀតរបស់ Facebook យើងនាំលុយទៅឲ្យ Facebook ។ ដូច្នេះ Facebook មិនចាំបាច់ងាកមកយកកម្រៃសេវាកម្ម ពីអ្នកប្រើប្រាស់ ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចំណូល ដូចជាពាក្យចចាមអារ៉ាមខ្លះទេ។ អ្វីដែល Facebook ត្រូវការ គឺទុកឲ្យគេប្រើប្រាស់ទំព័រ Facebook ដោយឥតគិតថ្លៃដដែល ដើម្បីទាក់ទាញអ្នកប្រើប្រាស់ឲ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀត។ |
|||
ការលក់ទំនិញ និងអំណោយផ្សេងៗ (Facebook Goods and Gifts) |
|||
អ្នកដែលមានទំព័រ Facebook ប្រហែលជាធ្លាប់ឃើញហើយថា នៅពេលដល់ថ្ងៃបុណ្យអ្វីមួយ ដូចជា បុណ្យកំណើតមិត្តភក្តិ បុណ្យណូអែល ឬបុណ្យសង្សារ ជាដើម Facebook តែងតែបង្ហាញឲ្យឃើញពីអំណោយ ដែលគេអាចផ្ញើទៅមិត្តភក្តិបាន។ អំណោយទាំងនេះអាចជា រូបផ្កា រូបកាដូ រូបនំបុណ្យកំណើត ជាដើម។ ដើម្បីបានរូបភាពទាំងនេះផ្ញើទៅជូនមិត្តភក្តិគេត្រូវបង់លុយឲ្យ Facebook ១ដុល្លារ ក្នុង១រូប។ ក្នុងតម្លៃទាបបែបនេះ ធ្វើឲ្យអ្នកខ្លះមិនខ្លាចនឹងទិញផ្ញើទៅមិត្តភ័ក្តិនោះទេ។ សម្រាប់ Facebook រូបមួយថ្លៃ ១ដុល្លារ គឺតិចតួចមែន ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកប្រើ Facebook មានរហូតដល់ទៅជាង ៥០០លាននាក់។ ដូច្នេះ សក្តានុពលនៃប្រាក់ចំណូល គឺអាចមានច្រើន។ |
|||
ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ មានអ្នកវិភាគជាច្រើន នៅតែយល់ថា ការដែលធនាគារ Goldman Sachs ឲ្យតម្លៃ Facebook ដល់ទៅ ៥០ពាន់លានដុល្លារ គឺជាតម្លៃខ្ពស់ហួសហេតុពេក៕ |
|||
== កុំព្យូទ័រ== |
== កុំព្យូទ័រ== |
||
== វប្បធម៌ និង អរិយធម៌ == |
|||
== សង្គមនិងវប្បធម៌== |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ចូលឆ្នាំខ្មែរ]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[សង្ក្រាន្តខ្មែរ]]}} |
|||
== ការអប់រំ== |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[បុណ្យអុំទូក]]}} |
|||
== សង្គម និង ការអប់រំ == |
|||
== ជីវប្រវត្តិ== |
== ជីវប្រវត្តិ== |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ស៊ីន ស៊ីសាមុត]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ស៊ីន ស៊ីសាមុត]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[រស់ សេរីសុទ្ធា]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[រស់ សេរីសុទ្ធា]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[សម្ដេចព្រះមហាឃោសនន្ន]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[គិម ងឃឤយឣន]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ពុ់មពវង តវងចាន]]}} |
|||
== វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា== |
== វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា== |
||
== ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ== |
== ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ== |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[បន្លែផ្លែឈើ]]}} |
|||
== ទឹកដី និងភូមិសាស្រ្ត== |
|||
== ទឹកដី និងភូមិសាស្ដ្រ== |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ប្រទេសជប៉ុន]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[សាធារណរដ្ឋឥណ្ឌា]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[សិង្ហបុរី]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ឡាវ]]}} |
|||
== ប្រវត្តិសាស្ដ្រ== |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[កម្ពុជាសម័យមហានគរ]]}} |
|||
== ប្រវត្តិសាស្រ្ត== |
|||
== ភាសា== |
== ភាសា== |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ភាសាខ្មែរ]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[វេយ្យាករណ៍ខ្មែរ]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[បរិវារសព្ទ័]]}} |
|||
== ច្បាប់== |
== ច្បាប់== |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា]]}} |
|||
== អក្សរសាស្រ្ត== |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ច្បាប់ស្ដីពីការបង្ក្រាបអំពើជួញដូរមនុស្ស និងអំពើធ្វើអាជីវកម្មផ្លូវភេទ]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ច្បាប់ស្ដីពីឯកពន្ធភាព]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក]]}} |
|||
|
|||
== អក្សរសាស្ដ្រ== |
|||
*[[រឿងផ្កាស្រពោន]] |
|||
== គណិតវិទ្យា== |
== គណិតវិទ្យា== |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ត្រីកោណ]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ត្រីកោណ]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[អាំងតេក្រាលមិនកំនត់]]}} |
* {{FA/BeenOnMainPage|[[អាំងតេក្រាលមិនកំនត់]]}} |
||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[ទ្រឹស្តីបទស៊ីនុស]]}} |
|||
* {{FA/BeenOnMainPage|[[អនុគមន៍ត្រីកោណមាត្រ]]}} |
|||
== តន្ត្រី== |
== តន្ត្រី== |
||
== រដ្ឋាភិបាល និងនយោបាយ== |
== រដ្ឋាភិបាល និងនយោបាយ== |
||
== សាសនា== |
== សាសនា== |
||
បន្ទាត់ទី៧០៖ | បន្ទាត់ទី២៥៨៖ | ||
__NOTOC__ |
__NOTOC__ |
||
[[af:Wikipedia:Beste van Wikipedia]] |
|||
[[am:Wikipedia:ምርጥ ፅሑፎች]] |
|||
[[ar:ويكيبيديا:مقالات مختارة]] |
|||
[[ast:Uiquipedia:Artículos destacaos]] |
|||
[[az:Vikipediya:Seçkin məqalə]] |
|||
[[be-x-old:Вікіпэдыя:Выбраныя артыкулы]] |
|||
[[bg:Уикипедия:Избрани статии]] |
|||
[[bn:উইকিপেডিয়া:নির্বাচিত নিবন্ধ]] |
|||
[[ca:Viquipèdia:Articles de qualitat]] |
|||
[[cs:Wikipedie:Nejlepší články]] |
|||
[[de:Wikipedia:Exzellente Artikel]] |
|||
[[el:Βικιπαίδεια:Αξιόλογα άρθρα]] |
|||
[[en:Wikipedia:Featured articles]] |
|||
[[eo:Vikipedio:Elstaraj artikoloj]] |
|||
[[es:Wikipedia:Artículos destacados]] |
|||
[[et:Vikipeedia:Eeskujulikud artiklid]] |
|||
[[fa:ویکیپدیا:مقالههای برگزیده]] |
|||
[[fi:Wikipedia:Suositellut sivut]] |
|||
[[fr:Wikipédia:Articles de qualité]] |
|||
[[gl:Wikipedia:Artigos de calidade]] |
|||
[[he:פורטל:ערכים מומלצים]] |
|||
[[hi:विकिपीडिया:निर्वाचित लेख]] |
|||
[[hr:Wikipedija:Izabrani članci]] |
|||
[[hu:Wikipédia:Kiemelt szócikkek]] |
|||
[[ia:Wikipedia:Articulos eminente]] |
|||
[[id:Wikipedia:Artikel pilihan]] |
|||
[[is:Wikipedia:Úrvalsgreinar]] |
|||
[[it:Wikipedia:Vetrina]] |
|||
[[ja:Wikipedia:秀逸な記事]] |
|||
[[ka:ვიკიპედია:რჩეული სტატიები]] |
|||
[[ko:위키백과:알찬 글]] |
|||
[[ksh:Wikipedia:Exzälente Aatikkel]] |
|||
[[la:Vicipaedia:Pagina mensis]] |
|||
[[lt:Wikipedia:Pavyzdiniai straipsniai]] |
|||
[[ml:വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങള്]] |
[[ml:വിക്കിപീഡിയ:തിരഞ്ഞെടുത്ത ലേഖനങ്ങള്]] |
||
[[ms:Wikipedia:Rencana pilihan]] |
|||
[[nl:Wikipedia:Etalage]] |
|||
[[nn:Wikipedia:Gode artiklar]] |
|||
[[no:Wikipedia:Utmerkede artikler]] |
|||
[[oc:Wikipèdia:Articles de qualitat]] |
|||
[[pl:Wikipedia:Artykuły na medal]] |
|||
[[pt:Wikipedia:Artigos destacados]] |
|||
[[ro:Articole de calitate]] |
|||
[[ru:Википедия:Избранные статьи]] |
|||
[[sh:Wikipedia:Izabrani članci]] |
|||
[[simple:Wikipedia:Very good articles]] |
|||
[[sk:Wikipédia:Najlepšie články]] |
|||
[[sl:Wikipedija:Izbrani članki]] |
|||
[[sq:Wikipedia:Artikuj perfekte]] |
|||
[[sr:Википедија:Сјајни текстови]] |
|||
[[sv:Wikipedia:Utmärkta artiklar]] |
|||
[[ta:Wikipedia:சிறப்புக் கட்டுரைகள்]] |
|||
[[th:วิกิพีเดีย:บทความคัดสรร]] |
|||
[[tl:Wikipedia:Mga napiling artikulo]] |
|||
[[tr:Vikipedi:Seçkin maddeler]] |
|||
[[uk:Вікіпедія:Вибрані статті]] |
|||
[[uz:Vikipediya:Tanlangan maqolalar]] |
|||
[[vi:Wikipedia:Bài viết chọn lọc]] |
|||
[[wa:Raspepyî årtike do wiki]] |
|||
[[yi:פארטאל:רעקאמענדירטע ארטיקלען]] |
|||
[[zh:Wikipedia:特色条目]] |
|||
[[zh-classical:維基大典:絕妙好文]] |
|||
[[zh-yue:Wikipedia:正文]] |
កំណែថ្មីបំផុតនៅ ម៉ោង០៣:៥៧ ថ្ងៃពុធ ទី១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១
អត្ថបទពិសេសក្នុងវិគីភីឌា អត្ថបទពិសេសត្រូវបានចាត់ទុកថាជាអត្ថបទមានគុណភាពល្អ អត្ថបទពេញលេញ មានសារៈសំខាន់ នៅក្នុងវិគីភីឌាដែលត្រូវបានកំណត់ដោយអ្នកកែសម្រួលវិគីភីឌា។ មុនពេលអ្នកដាក់បញ្ចូលអត្ថបទក្នុងបញ្ជីនេះ សូមអ្នកពិនិត្យមើលជាមុនសិនថាតើអត្ថបទនេះត្រូវបានជ្រើសរើស ដោយការបោះឆ្នោតហើយឬនៅ។ ប្រសិនបើ មិនបានជ្រើសរើស ដោយការបោះឆ្នោតទេ អត្ថបទមិនគួរដាក់បញ្ចូលជាអត្ថបទពិសេសទេ។ | |
មាតិកា សិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្ម · សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មនិងហិរញវត្ថុ · កុំព្យូទ័រ · សង្គមនិងវប្បធម៌ · ការអប់រំ · ជីវប្រវត្តិ · វិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជា · ភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ · ទឹកដី និងភូមិសាស្ដ្រ · ប្រវត្តិសាស្ដ្រ · ភាសា · ច្បាប់ · អក្សរសាស្ដ្រ · គណិតវិទ្យា · តន្ត្រី · រដ្ឋាភិបាល និងនយោបាយ · សាសនា · កីឡា · ការដឹកជញ្ជូន · ល្បែងវីដេអូ | |
សិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្មសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មនិងហិរញវត្ថុតើអាមេរិកដែលជារដ្ឌអធិបតេយ្យមួយអាចក្ស័យធនយ៉ាងដូចម្តេច?ថ្ងៃច័ន្ទទី ១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៣ រដ្ឌាភិបាលសហព័ន្ធអេមេរិកនៅតែបន្តបិទទ្វារមួយផ្នែក ដោយសារតែវិបត្តិថវិការ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា ពេលកំណត់ដែលសភាអាមេរិកត្រូវប្រឈមនឹងការក្ស័យធន ក៏កាន់តែខិតជិតចូលមកដល់។លោកអូបាម៉ា និងសមាជិកសភាមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឌមានពេលតែ៤ផ្ងៃទេៀតប៉ុណេ្ណាះេដីម្បីចរចាគ្នាលើការអនុម័តច្បាប់ឲ្យរដ្ឌាភិបាលអាចខ្ចីលុយមកបង្គ្រប់ការចំណាយ និងចេៀសពីការ ក្ស័យធន។ «សំណួរ» អាេមរិកដូចជាចម្លែកពីប្រទេសផ្សេងទេៀត ព្រេាះមុននឹងរដ្ឌាភិបាលខ្ចីលុយគេបាន ទាល់តែទៅសំុការអនុញ្ាតពីសភាជាមុន‽ តាមពិត រដ្ឌាភិបាលអាមេរិកអាចខ្ចីលុយគេបាន ដោយមិនចាំបាច់សំុការអនុញ្ញាតពីសភាទេ ក៏ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចកំុឲ្យតែបំណុលសរុប កើនឡើងហួសពីកម្រិតអតិបរមាមួយដែលកំណត់ដោយច្បាប់«បំណុលដល់តំបូល»។ បពា្ហាាដែលចោទឡើងនៅពេលនេះ គឺថវិការអាមេរិកចេះតែមានឧនភាពជាប្រចាំ។មុខចំណាយមានច្រើន ចំណែកចំណូលមានតិចធ្វើឲ្យរដ្ឌាភិបាលត្រូវខ្ចីបំណុលគេច្រើនដេីម្បីមកបង្រ្គប់ចំណាយ។ បំណុលផ្មីចេះតែបន្តរខ្ចី ច្រើនឡើង ចំណែកឯបំណុលចាស់សងរំលោះមិនទាន់ ធ្វើឲ្យបំណុលចេះតែគរឡើងដល់កំតិតអតិបរមា ទើបរដ្ឌាភិបាលរបស់លោក អូបាម៉ាលែងអាចខ្ចីបំណុលគេបន្ដែមទៀត ហេីយត្រូវសំុឲ្យសភាអនុម័តច្បាប់ផ្មី ដំឡើង កម្រិតអតិបរមានៃបំណុល ទើបន្តខ្ចីបំណុលគេតទៅទៀត។ ″ សំណួរ” កន្លងមកតើសភាអាមេរិកធ្លាប់បានតម្លើងកម្រិតបំណុអតិបរមានេះប៉ុន្មានលើកមកហើយ‽ តាំងពីមានច្បាប់កំណត់អំពីកម្រិតបំណុលអតិបរមា កាលពីឆ្នាំ១៩១៧ សភាអាមេរិកធ្លាប់បានដំឡើងកម្រិតបំណុលអតិបរមាចំនួន ៧៧ លើករួចមកហើយ ដោយមិនសូវមានបពា្ហាចោទខ្លាំងប៉ុន្មានទេ។ ការដំឡើងកម្រិត បំណុលអតិបរមាបានក្លាយជារឿងស្មុគស្មាញ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០មក នៅពេលដៃលគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបាត់បង់សំលេងភាគច្រើននៅក្នុងរដ្ឌសភា។ដោយសារតែការអនុម័តច្បាប់ដំឡើងកម្រិតបំណុលអតិបរមា ត្រូវឲ្យមានសំឡេងគាំទ្រសភាទាំងពីរ ់ ៉ព្រឹទ្ធសភា និងរដ្ឌសភា ៉ គណបក្សសាធារណរដ្ឌតែងតែរារាំងមិនឲ្យអនុម័តច្បាប់នេះដេីម្បីដាក់សម្ពាធ ទាមទារឲ្យលោក អូបាម៉ាផ្លាស់ប្តូរនយោបាយ ជាពិេសសដេម្បីប្រឆាំងនឹងច្បាប់ ស្តីពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធធានារ៉ាប់រងសុខភាពរបស់លោក អូបាម៉ា។ «សំណួរ» នៅពេលនេះគេនាំគ្នាបារម្ភផា ប្រសិនបើសភាអាមេរិកមិនអនុម័តច្បាប់ តើអាមេរិកក្ស័យធនដូចម្តេច‽ ក្ស័យធនត្រង់ចំណុចនេះមិនមែនសំដៅលើការក្ស័យធនរហូតបិទទ្វារដូចជាករណីក្រុមហ៊ុនទ ឬសហគ្រាសទេ ប៉ុន្តែសំដៅទៅលើស្ដានភាពមួយដែលបំណុលត្រូវសងមានចំនួនច្រើនជាងលុយដែលមានសម្រាប់សងបំណុល ត្រង់កន្លែងនេះចង់បពា្ជាក់ផា បំណុលត្រូវសងមិនមែនបំណុលដែលជំពាក់ទេ។ជួនកាលបំណុលដែលជំពាក់មានច្រើនដែរ ក៏ប៉ុន្តែមិនទាន់ដល់ពេលកំណត់ត្រូវសង។ក្នុងករណីក្ស័យធន បំណុលដែលជំពាក់គេហើយដល់ពេល កំណត់ត្រូវសង ប៉ុន្តែមិនមានលុយក្នុងដៃគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីសងបំណុលទៅតាមពេលកំណត់។ ករណីក្ស័យធននេះធ្លាប់កើតមានកន្លងមកដូចជានៅ មុិចសុិក នៅឆ្នាំ១៩៨២ និងនៅ អាហ្យង់ទីនឆ្នាំ ២០០១។ ការក្ស័យធនរបស់រដ្ឌ ខុសពីការក្ស័យធនរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬសហគ្រាស។ ក្រុមហ៊ុន សហគ្រាសដែលក្ស័យធន ម្ចាស់បំណុលអាចប្តឹងទៅតុលាការឲ្យលក់ឡាយឡុងទ្រព្យក្រុមហ៊ុន ដើម្បីសងបំណុល ហើយក្រុមហ៊ុន ដែលក្ស័យធននេះអាចនឹងបិទទ្វារលែងតំណើរការទាំងស្រុង។ ចំពេាះរដ្ឌវិញ ដែលអធិបតេយ្យភាព គេមិនអាចទៅចាប់បង្ខំរដ្ឌមួយឲ្យសងបំណុលដូចជាក្រុមហ៊ុនឯកជណទេ(លើកលែងតែម្ចាស់បំណុលនោះជារដ្ឌមួយដែរ ហើមានកម្លាំងទ័ពខ្ាំាលាំង ដែលអាចប្រកាសសង្គ្រាម េដីម្បី ទារបំណុល)។ ជាទូទៅក្នុងករណីរដ្ឌក្ស័យធន រដ្ឌច្រើនចរចាចាមួយម្ចាស់បំណុល ដើម្បីកាត់បន្ដយបំណុលមួយផ្នែក ឬពន្យាពេលសងបំណុល។ << សំណួរ>> ក្នុងករណីដែលភាពជាប់គាំងនៅសភាអាមេរិកអូសបន្លាយរហូតដល់មានការក្ស័យធនមែន តើវាអាចនឹងបង្កផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ? ប្រសិនបើអាមេរិកខកខានមិនបានសងបំណុលគេទៅតាមពេលកំណត់ទេ ទោះបីជាមិនសងទាំងអស់ ឬសងមិនទាន់ពេលក៏ដោយ បពា្ហាាដែលចោទឡើងគឺអត្រាការប្រាក់បំណុលរដ្ឌប្រាកដកើនឡើងខ្ពស់។ នេះជារឿង ធម្មតា កាលណាខ្ចីលុយគេហើយមិនសងគ្រប់តាមកាលកំណត់ ពេលក្រោយចង់ខ្ចីគេទៀត គេប្រាកដជាមិនចង់ឲ្យខ្ចី ឬក៏ឲ្យខ្ចីដែរប៉ុន្តែទារការប្រាក់ខ្ពស់ ដើម្បីឲ្យសមនិងហានិភ័យនៃបំណុល។ អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់គឺជា បន្ទុកធ្ងន់មួយ ដល់ហិរញ្ញាវត្ដុរបស់រដ្ឌ ហើយអាចនាំឲ្យអត្រាការប្រាក់នៅក្នុងទីផ្សាឥណទានឯកជនកើនឡើងខ្ពស់ដែរ ដែលជាបន្ទុកផ្ងន់សម្រាប់ក្រុមហ៊ុន ក៏ដូចជាប្រជាជនទូទៅ។ ទាំងអស់នេះវាអាចនឹងនាំទៅបង្កើត ជាវិបត្តិសេដ្ឌកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរ។ ទីផ្សាមូលប័ត្រអាមេរិកជាទីផ្សារដែលមានទំហំនៃការជួញដូរធំ វិបត្តិនៅអាមេរិកនឹងធ្វើឲ្យមានការចលាចលនៅទីផ្សារមូលបត្រនៅទូទាំងពិភពលោក។ អ្នកសេដ្ផកិច្ច ក៏ដូចជាប្រមុខដឹកនាំស្ដាប័នហិរញ្ញវត្ដុសំខាន់ៗដូចជា មូលនិធិរូបិយវត្ដុអន្តរជាតិ(IMF) និងធនាគាពិភពលោក ជាដើម សុទ្ទតែព្រមានទុកជាមុនរួចហើយផា ប្រសិនបើអាមេរិកក្ស័យធនមែន ពិភពលោក ទាំងមូលនឹងត្រូវធ្លាក់តៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឌកិច្ច ដែលធ្ងន់ផ្ងរជាងវិបត្តិកាលពីឆ្នាំ ២០០៨ទៅទៀត៕ សភាអាមេរិកអនុម័តច្បាប់កំណែទម្រង់ផ្សារមូលបត្រច្បាប់ស្តីពីកំណែទម្រង់ទីផ្សារមូលបត្រ ត្រូវបានព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកអនុម័តក្នុងសំឡេងគាំទ្រ ៦០សំឡេង ទល់នឹង ៣៩សំឡេងប្រឆាំង។ កំណែទម្រង់នេះ ត្រូវបានធ្វើឡើង ក្នុងគោលដៅចៀសវាងកុំឲ្យវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ ដូចកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ផ្ទុះឡើងសាជាថ្មីម្តងទៀត នៅថ្ងៃអនាគត។ ការរកស៊ីរបស់ធនាគារ និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានហានិភ័យខ្ពស់នឹងត្រូវដាក់ក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់ រដ្ឋាភិបាល។ ការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់សាធារណជនទូទៅ ក៏នឹងត្រូវរឹតបន្តឹងដែរ ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍អតិថិជន ជាពិសេស ដើម្បីចៀសវាងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីបែប Subprime ដូចពីមុន ដែលជាដើមហេតុនៃវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រោយពីពេលច្បាប់នេះចូលជាធរមាន ក្រុមហ៊ុន ឬធនាគារណាដែលរកស៊ីខាត ហើយក្ស័យធន មិនអាចមកសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយ ដូចពីមុនទៀតទេ។ បន្ទាប់ពីឡើងមកកាន់អំណាចបាន២ឆ្នាំ លោកអូបាម៉ា និងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបានធ្វើកំណែទម្រង់ជាប្រវត្តិសាស្រ្តដល់ ទៅពីរ៖ កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធធានារ៉ាប់រងសុខភាព និងកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុ។ កំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុសម្រេចបាន នៅតែ ៤ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ មុននឹងដល់ពេលបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកសភា នៅខែវិច្ឆិកា។ ការអនុម័តកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុនេះ បានបង្ហាញអំពីជ័យជំនះរបស់លោកអូបាម៉ា ទល់នឹងការធ្វើ Lobby របស់អ្នកជំនួញ។ គេនៅចាំបានថា នៅក្នុងអំឡុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី កាលពីឆ្នាំ ២០០៨ លោកអូបាម៉ាធ្លាប់បានសន្យាថា នឹងមិនបណ្តោយឲ្យអ្នកមានលុយប្រើឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេមកលើនយោបាយ របស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ របៀបធ្វើការបែបនេះអាចនឹងទាក់ទាញការគាំទ្រពីសំណាក់ពលរដ្ឋអាមេរិក ដែលមិនចូលចិត្តការធ្វើនយោបាយដោយពឹងលើលុយ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុនេះ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យទំនងជាបានបង្កសត្រូវច្រើន ក្នុងមជ្ឈដ្ឋានអ្នកជំនួញ។ អ្នកជំនួញដែលមិនសប្បាយចិត្តអាចនឹងនាំគ្នាសម្រុកទៅជួយគណបក្ស សាធារណរដ្ឋ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត នៅខែវិច្ឆិកានេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត មានអ្នកខ្លះបានរិះគន់កំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុរបស់លោកអូបាម៉ានេះថា មានលក្ខណៈទូលំទូលាយខ្លាំងពេក ដែលត្រូវការពេលវេលាច្រើនទៀត ទម្រាំតែអាចចាប់ផ្តើមអនុវត្តចេញជាលទ្ធផលបាន។ ការបង្កើតស្ថាប័នថ្មី ដើម្បីត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពហិរញ្ញវត្ថុ បន្ថែមពីលើស្ថាប័នដែលមានស្រាប់ ក៏ទទួលរងនូវការរិះគន់ផងដែរ។ គេរិះគន់ថា ការបង្កើតស្ថាប័នច្រើនបែបនេះ នឹងបង្កជាបញ្ហាការិយាធិបតេយ្យស្មុគស្មាញ ដែលនឹងធ្វើឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធិភាពការងារ។ ម្យ៉ាងទៀត ស្ថាប័នកាន់តែច្រើន ថវិកាចំណាយ ដើម្បីឲ្យស្ថាប័នទាំងនេះដំណើរការ ក៏មានកាន់តែច្រើន៕ ស្វែងយល់អំពីផ្សារភាគហ៊ុនតើផ្សារភាគហ៊ុនជាអ្វី? បើនិយាយឲ្យខ្លី សាមញ្ញ ហើយស្រួលស្តាប់ ផ្សារភាគហ៊ុន គឺជាកន្លែងដែលគេទិញ-លក់ភាគហ៊ុន។ ចុះ ភាគហ៊ុន ជាអ្វី? ភាគហ៊ុន គឺជាចំណែកដើមទុន ដែលគេដាក់ចូលទៅក្នុងក្រុមហ៊ុនណាមួយ។ នៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនចំណេញ ម្ចាស់ភាគហ៊ុនក៏បានចំណេញ ហើយបើក្រុមហ៊ុនខាត ម្ចាស់ភាគហ៊ុនក៏ខាត។ ការចំណេញ ឬខាតនេះ វាសមាមាត្រទៅនឹងចំណែកភាគហ៊ុនដែលខ្លួនមាន។ បើមានភាគហ៊ុនច្រើន ពេលចំណេញ ក៏ចំណេញច្រើន ហើយពេលខាត ក៏ខាតច្រើន។ ក្រុមហ៊ុនខ្លះ គេយកភាគហ៊ុនមួយផ្នែកទៅដាក់លក់ នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុន។ ប៉ុន្តែ មិនមែនគ្រប់តែក្រុមហ៊ុនទាំងអស់អាចលក់ភាគហ៊ុនបានទេ។ ទាល់តែជាប្រភេទក្រុមហ៊ុន ដែលច្បាប់កំណត់ថាអនុញ្ញាតឲ្យលក់ភាគហ៊ុនបាន ទើបអាចចុះភាគហ៊ុនលក់បាន។ តើអ្នកទិញភាគហ៊ុនអាចទទួលបានផលចំណេញអ្វីខ្លះ? ហើយអាចខាតបង់អ្វីខ្លះ? កាលណាអ្នកណាទិញភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនណាមួយ អ្នកនោះនឹងក្លាយជាម្ចាស់ហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននោះ ហើយមានសិទ្ធិដូចម្ចាស់ហ៊ុនផ្សេងទៀតដែរ ដូចជា សិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុន ជាដើម។ គ្រាន់តែថា អ្នកណាមានភាគហ៊ុនច្រើន មានសំឡេងបោះឆ្នោតច្រើន អ្នកមានភាគហ៊ុនតិច មានសំឡេងតិច។ នៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនរកស៊ីបានចំណេញលុយ ហើយគេយកលុយចំណេញនេះមកចែកគ្នា ម្ចាស់ភាគហ៊ុនទាំងអស់ទទួលបានចំណែកប្រាក់ចំណេញនេះ ស្របទៅតាមភាគហ៊ុនដែលខ្លួនមាន។ បើមានភាគហ៊ុន ១% បានចំណេញ ១%។ ប៉ុន្តែ បើក្រុមហ៊ុនខាតវិញ ក៏ខាតទៅតាមចំណែកភាគហ៊ុននេះដែរ។ ហេតុអ្វីបានជាមានអ្នកលេងភាគហ៊ុនខ្លះចំណេញ ឬក៏ខាត រាប់ម៉ឺន ឬរហូតដល់រាប់លានដុល្លារ ក្នុងមួយប៉ព្រិចភ្នែក? អ្នកលេងភាគហ៊ុនបែបនេះ ទិញភាគហ៊ុនមិនមែនទុកចាំទទួលចំណែកលុយចំណេញពីក្រុមហ៊ុនទេ គឺទិញមក ដើម្បីលក់ទៅវិញ យកចំណេញភ្លាមៗ។ ក្នុងករណីនេះ ភាគហ៊ុន ត្រូវក្លាយទៅជាទំនិញ ដែលគេលក់ចេញ ទិញចូល ដូចទំនិញដែលគេលក់នៅលើទីផ្សារធម្មតាដែរ។ ឧទាហរណ៍៖ ពេលខ្ញុំឮដំណឹងអំពីរឿងជំងឺផ្តាសាយអា កំពុងតែរីករាលដាលឡើង នៅម៉ិចស៊ិច ខ្ញុំវិភាគទៅ ឃើញថា ជំងឺនេះជាជំងឺឆ្លងខ្លាំង ដែលអាចរាលដាលទៅប្រទេសផ្សេងៗទៀត។ ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យជំងឺនេះឆ្លងរាលដាល គេប្រាកដជាត្រូវនាំគ្នាចាក់វ៉ាក់សាំង។ អ៊ីចឹង ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំងប្រាកដជាលក់វ៉ាក់សាំងបានច្រើន ហើយចំណេញលុយច្រើន។ ដល់ពេលនោះ ភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំង ប្រាកដជាឡើងថ្លៃកប់ពពក ព្រោះអ្នកណាក៏ចង់ទិញភាគហ៊ុននេះដែរ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំក៏ប្រមូលទិញភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុននេះទុក ទាន់ពេលនៅថោក។ ពេលដែលភាគហ៊ុននេះឡើងថ្លៃ ខ្ញុំក៏លក់ចេញទៅវិញភ្លាម យកចំណេញ។ ខ្ញុំចេះតែបន្តធ្វើអ៊ីចឹងរហូតទៅ ជាមួយក្រុមហ៊ុនផ្សេងទៀតក៏ធ្វើដូចគ្នា! ជួនកាលទិញពេលនេះ មួយម៉ោងក្រោយឡើងថ្លៃ លក់ទៅវិញភ្លាមក៏មាន។ ផ្ទុយទៅវិញ បើការវិភាគរបស់ខ្ញុំខុស ភាគហ៊ុនមិនឡើងថ្លៃ ស្រាប់តែចុះថ្លៃទៅវិញ ខ្ញុំក៏ខាតបង់ទៅតាមនោះដែរ។ បើសិនជាខ្ញុំដឹងខ្លួនទាន់ ពេលឃើញភាគហ៊ុនចាប់ចុះបន្តិច ខ្ញុំប្រញាប់លក់ចេញភ្លាមៗ ខ្ញុំខាតដែរ តែខាតតិច។ ក៏ប៉ុន្តែ ពេលខ្លះ ខ្ញុំមិនចង់លក់ចេញភ្លាមទេ អង្គុយចាំមើល ក្រែងវាឡើងមកវិញ។ បើវាឡើងមកវិញមែនវាគ្រាន់ ប៉ុន្តែ បើវាចេះតែចុះទៅទៀត ហើយខ្ញុំចេះតែចាំ ដល់ពេលមួយវាចុះទាបខ្លាំង បានខ្ញុំលក់ចេញ ពេលនោះខ្ញុំក៏ខាតឡុងចុងអ៊ីចឹងទៅ។ សូមបញ្ជាក់ថា ការលេងភាគហ៊ុនបែបនេះ គឺជារឿងប្រថុយប្រថានបំផុត។ ជួនកាល ចំណេញមក ខាតទៅវិញអស់ទៅវិញភ្លាមក៏មាន។ ខាតទាំងដើមអស់ទៅទៀតក៏មាន ប្រៀបដូចទៅនឹងការភ្នាល់ល្បែងដូច្នេះដែរ។ ការលេងភាគហ៊ុនរបៀបនេះឯង ដែលពេលខ្លះ ធ្វើឲ្យផ្សារភាគហ៊ុនដួលដាំដូង ហើយពេលខ្លះបង្កើតទៅជាវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពាសពេញពិភពលោកក៏មាន។ តើអ្វីទៅជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យភាគហ៊ុនឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃ? ដោយសារតែភាគហ៊ុន ត្រូវគេយកមកទិញដូរយកចំណេញ ដូចទំនិញធម្មតា អ៊ីចឹង ភាគហ៊ុនឡើងថ្លៃ ឬក៏ចុះថ្លៃ វាគោរពទៅតាមច្បាប់ទីផ្សារធម្មតា ពោលគឺ វាអាស្រ័យទៅលើផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការ។ គឺអ្នកទិញ-លក់ភាគហ៊ុននេះឯង ដែលជាអ្នកកំណត់ថ្លៃ។ បើមានអ្នករកទិញច្រើន មិនសូវមានអ្នកចង់លក់ វាក៏ឡើងថ្លៃ។ បើមានអ្នកលក់ច្រើន មិនសូវមានអ្នកទិញ វាក៏ធ្លាក់ថ្លៃ។ អ្នកលេងភាគហ៊ុន គេនាំគ្នាលក់ ឬក៏នាំគ្នាទិញ គឺវាអាស្រ័យទៅលើការវិភាគរបស់អ្នកលេងម្នាក់ៗ ដែលគេមើលទៅថា តើភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនណាមួយនឹងឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃ? ហើយការវិភាគនេះ គេធ្វើឡើងទៅលើហេតុការណ៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងក្រុមហ៊ុននេះ (សូមមើលឧទាហរណ៍ខាងលើ អំពី ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំង និងគ្រុនផ្តាសាយអា)។ ឧទាហរណ៍មួយទៀត ពេលខ្លះ គ្រាន់តែមានលេចឮដំណឹងព្រាលៗមកថា អ៊ីស្រាអែលចង់ប្រើកម្លាំងទ័ពវាយប្រហារលើអៀរ៉ង់ ភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនប្រេងក៏ចាប់ធ្លាក់ចុះគ្រឹប ក៏មាន។ នៅពេលដែលគេនិយាយថា ភាគហ៊ុននេះ ឬភាគហ៊ុននោះ មាន ១០០០ Points ឬក៏ ២០០០ Points តើមានន័យថាម៉េច? ១០០០ ឬ២០០០ Points នេះ មិនមែនជាថ្លៃភាគហ៊ុនទេ គ្រាន់តែជាសន្ទស្សន៍តែប៉ុណ្ណោះ។ សន្ទស្សន៍របស់ភាគហ៊ុននេះ កំណត់ដោយក្រុមហ៊ុន ដែលមានជំនាងខាងហ្នឹង។ គេប្រើប្រាស់សន្ទស្សន៍ភាគហ៊ុន ដើម្បីតាមដានមើល អំពីការវិវឌ្ឍនៃទីផ្សារភាគហ៊ុន។ ឧបមាថា ពេលចាប់បើកលក់ពេលព្រឹក ភាគហ៊ុនមាន ១០០០ Point ហើយស្រាប់តែ ថ្ងៃរសៀល វាចុះមកនៅត្រឹម ៩០០ មានន័យថា ភាគហ៊ុនធ្លាក់ចុះ ១០០ Points ស្មើនឹង ១០% ឬក៏បើឡើងដល់ ១១០០ មានន័យថា ភាគហ៊ុនវាកើនឡើង ១០%។ អ្វីដែលសំខាន់ គឺមិនមែនចំនួន Point ១០០០, ២០០០ ឬក៏ ៣០០០ពាន់នេះទេ។ អ្វីដែលគេតាមដានខ្លាំងជាងគេ គឺភាគរយ ដែលអាចឲ្យគេដឹងថា ភាគហ៊ុននៅកន្លែងណាមួយ វាកើនឡើង ឬក៏ធ្លាក់ចុះ? បើកើនៗប៉ុន្មាន? បើចុះៗប៉ុន្មាន? ត្រូវទិញ ឬក៏ត្រូវលក់? លក់ឥឡូវ ឬមួយក៏ចាំបន្តិចទៀត? តើធ្វើម៉េចដើម្បីឲ្យដឹងថាភាគហ៊ុន ដែលយើងមាននៅនឹងដៃ គិតជាលុយ មានតម្លៃប៉ុន្មាន? វាអាស្រ័យថា តើយើងមានភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនអ្វី? ភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុននីមួយៗមានតម្លៃខុសៗគ្នា។ តាមការពិត ភាគហ៊ុនមួយ មិនឡើងថ្លៃ ឬចុះថ្លៃភ្លាមៗ ដូចដែលយើងឃើញនៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនទេ។ ឧបមាថា ក្រុមហ៊ុនមួយមានដើមទុន ១លានដុល្លារ ហើយបែងចែកជា១លានភាគហ៊ុន។ អ៊ីចឹង ១ភាគហ៊ុន គឺថ្លៃ១ដុល្លារ ហើយនៅតែ១ដុល្លារអ៊ីចឹងរហូត លើកលែងតែដល់ពេលណាមួយ គេបង្កើនដើមទុនក្រុមហ៊ុននេះដល់ ២លាន ពេលនោះ ទើបថ្លៃភាគហ៊ុនឡើងដល់ ២ដុល្លារក្នុងមួយហ៊ុន។ បើគណនាតាមតម្លៃភាគហ៊ុនបែបនេះ មិនមានអ្វីស្មុគស្មាញនោះទេ។ ១ហ៊ុនថ្លៃ១ដុល្លារ បើយើងមាន១ពាន់ហ៊ុន គឺស្មើនឹង១ពាន់ដុល្លារ។ ក៏ប៉ុន្តែ តម្លៃភាគហ៊ុន នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុនវាខុសពីតម្លៃហ៊ុន ដែលក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីលក់។ តម្លៃភាគហ៊ុន នៅលើទីផ្សារភាគហ៊ុន ប្រែប្រួលឡើងចុះភ្លាមៗ មិនទៀងទាត់នោះទេ។ ដូច្នេះ តម្លៃភាគហ៊ុន ដែលអ្នកណាម្នាក់មានក្នុងដៃ វាប្រែប្រួលទៅតាមពេលវេលា។ ឧបមាថា ខ្ញុំមានភាគហ៊ុនក្រុមហ៊ុនតូតាល់ ចំនួន ១ពាន់ហ៊ុន។ តាមតម្លៃលើទីផ្សារ នៅពេលនេះ ម៉ោងនេះ ភាគហ៊ុនតូតាល់ ថ្លៃ១០ដុល្លារ ក្នុង១ហ៊ុន។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំមាន១ពាន់ហ៊ុន វាស្មើនឹង ១ម៉ឺនដុល្លារ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដរាបណាខ្ញុំមិនទាន់លក់ភាគហ៊ុនទាំងនេះចេញផុតពីដៃទេ ១ម៉ឺនដុល្លារនេះ គ្រាន់តែជាតម្លៃលើក្រដាសប៉ុណ្ណោះ។ កន្លះម៉ោងក្រោយវាអាចរលាយបាត់ទៅអស់ក៏មាន ឬក៏វាអាចកើនឡើងរហូតដល់ទៅ២ម៉ឺនក៏ថាបាន។ តើពាក្យថា “ទីផ្សារមូលបត្រ” និង “ទីផ្សារភាគហ៊ុន” ជាពាក្យតែមួយ ឬក៏ពាក្យពីរមានន័យខុសគ្នា? និយាយឲ្យត្រឹមត្រូវមែនទែន ពាក្យពីរនេះមានន័យខុសគ្នា។ តាមពិត ភាគហ៊ុនគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយប៉ុណ្ណោះ នៃមូលបត្រ។ ក្រៅពីភាគហ៊ុន នៅមានមូលបត្រផ្សេងទៀត ដែលគេយកមកធ្វើការទិញ-ដូរ នៅលើទីផ្សារមូលបត្រដែរ ដូចជា មូលបត្របំណុល មូលបត្រជាវត្ថុធាតុដើម ឬជារូបិយវត្ថុ ។ល។ និង។ល។ ដោយសារ តែពីដំបូងឡើយ ភាគហ៊ុន គឺជាប្រភេទមូលបត្រ ដែលគេទិញ-លក់ច្រើនជាងគេ។ ទើបយើងចំណាំតែនិយាយ “ផ្សារភាគហ៊ុន” ជាប់មាត់រហូតមក។ ប៉ុន្តែ បើតាមភាសាបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ គេត្រូវហៅថា “ទីផ្សារមូលបត្រ”។
សំណួរ-ចម្លើយជុំវិញការលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈរបស់ Facebookតើ Facebook គ្រោងលក់ភាគហ៊ុនប៉ុន្មាន? Facebook មានគោលដៅប្រមូលលុយឲ្យបាន ៥ពាន់លានដុល្លារ ពីការលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈជាលើកដំបូង (Initial Public Offering) នេះ។ ចំនួននេះតិចជាងការរំពឹងទុកពីពេលមុន (១០ពាន់លានដុល្លារ) ក៏ប៉ុន្តែ នៅតែច្រើនជាងការលក់ភាគហ៊ុនដំបូងរបស់ក្រុមហ៊ុនអ៊ីនធ័រនែតផ្សេងៗទៀត នាពេលកន្លងមក។ នៅពេលលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈលើកដំបូង កាលពីឆ្នាំ២០០៤ Google លក់បានតែ ១ ៦៧០លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ តើភាគហ៊ុនរបស់ Facebook មានតម្លៃប៉ុន្មាន? នៅក្នុងឯកសារដែលបញ្ជូនទៅគណៈកម្មការមូលបត្រ Facebook មិនទាន់បានកំណត់តម្លៃភាគហ៊ុន ដែលត្រូវលក់នៅឡើយទេ។ ចំនួនពិតប្រាកដ នៃភាគហ៊ុន ដែលត្រូវដាក់លក់ជាសាធារណៈ ក៏ Facebook មានបានបញ្ជាក់នៅក្នុងឯកសារនេះដែរ។ នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គេប៉ាន់ប្រមាណថា ភាគហ៊ុន Facebook មានតម្លៃ ២៩,៧៣ដុល្លារ ក្នុងមួយហ៊ុន។ ប៉ុន្តែ អ្នកខ្លះបានព្យាករថា ភាគហ៊ុននេះអាចនឹងមានតម្លៃរហូតដល់ទៅ ៤០ដុល្លារ ក្នុងមួយហ៊ុន នៅពេលចាប់ផ្តើមលក់នៅលើទីផ្សារមូលបត្រ។ ទោះជាយ៉ាងណា ទាំងនេះ គ្រាន់តែការប៉ាន់ស្មានតែប៉ុណ្ណោះ។ នៅពេលណា ទើបគេអាចចាប់ផ្តើមទិញភាគហ៊ុនរបស់ Facebook បាន? កាលពីថ្ងៃពុធ ម្សិលមិញនេះ Facebook គ្រាន់តែបញ្ជូនឯកសារ ដើម្បីសុំលក់ភាគហ៊ុន ប៉ុន្តែ នៅមិនទាន់ចាប់ផ្តើមលក់ភាគហ៊ុននៅឡើយទេ។ ដូច្នេះ គេនៅមិនទាន់អាចទិញភាគហ៊ុន Facebook បាននៅឡើយទេ នៅពេលនេះ។ គេត្រូវរង់ចាំយ៉ាងតិច ៣ខែទៀត (ក្រោយថ្ងៃទី២ ឧសភា) ទើប Facebook ចាប់ផ្តើមលក់ភាគហ៊ុន។ តើ Facebook មានប្រាក់ចំណូល និងប្រាក់ចំណេញប៉ុន្មានក្នុងមួយឆ្នាំៗ? ចាប់ពីពេលនេះទៅ ដោយ Facebook ចង់លក់ភាគហ៊ុន នៅក្នុងទីផ្សារមូលបត្រ Facebook មានកាតព្វកិច្ចផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ នូវស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងសកម្មភាពជំនួញរបស់ខ្លួន។ នៅក្នុងឯកសារ ដែលបញ្ជូនទៅគណៈកម្មការមូលបត្រ Facebook បានបង្ហាញថា៖ ប្រាក់ចំណូលប្រចាំឆ្នាំ ២០១១ មាន ៣ ៧១១លានដុល្លារ ប្រាក់ចំណេញសុទ្ធ នៅឆ្នាំ២០១១ មាន ១០០០លានដុល្លារ អ្នកប្រើប្រាស់សកម្មប្រចាំខែ (Monthly active users) មាន ៨៤៥លាននាក់ នៅខែធ្នូ ២០១១ អ្នកប្រើប្រាស់សកម្មប្រចាំថ្ងៃ (Daily active users) មាន ៤៨៣លាននាក់ តើប្រភពចំណូលរបស់ Facebook បានមកពីណា? ប្រភពចំណូលធំបំផុតរបស់ Facebook គឺបានមកពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម (Online advertisement)។ នៅឆ្នាំ២០១១ ប្រាក់ចំណូល ដែលបានមកពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម មានរហូតដល់ទៅ ៣ ១៥០ លានដុល្លារ ពោលគឺ ប្រមាណ ៨៥% នៃប្រាក់ចំណុលសរុបប្រចាំឆ្នាំ។ ប្រភពចំណូលធំទីពីរ គឺបានមកពីក្រុមហ៊ុន Zynga (១២% នៃប្រាក់ចំណូលសរុបប្រចាំឆ្នាំ២០១១)។ Zynga គឺជាក្រុមហ៊ុនផលិតល្បែងលើអ៊ីនធ័រនែត (Online Game) ដែលគេច្រើនលេងនៅលើ Facebook ដូចជា FarmVille, CastleVille, CityVille, Mafia Wars, Café World ។ល។ តើក្រុមហ៊ុន Facebook មានតម្លៃប៉ុន្មាន? វាអាស្រ័យទៅលើតម្លៃភាគហ៊ុន Facebook ដែលអ្នកវិនិយោគហ៊ានឲ្យ នៅពេលដែលភាគហ៊ុនត្រូវដាក់លក់នៅលើទីផ្សារ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលនេះ គេរំពឹងថា ក្រោយពេលចូលក្នុងទីផ្សារមូលបត្រ ក្រុមហ៊ុន Facebook អាចនឹងមានតម្លៃរហូតដល់ទៅ ១០០ពាន់លានដុល្លារ។ បើសិនជាពិតជាដូចនេះមែន Facebook ដែលទើបនឹងបង្កើតបាន ៨ឆ្នាំនេះ នឹងមានតម្លៃខ្ពស់ជាងក្រុមហ៊ុនធំៗ និងចំណាស់ៗរបស់អាមេរិក ដូចជា Amazon, Caterpillar, Goldman Sachs, Ford Motor និង Boeing ជាដើម។ តើអគ្គនាយក និងស្ថាបនិក Facebook (Mark Zuckerberg) មានភាគហ៊ុនប៉ុន្មាន? លោក Mark Zuckerberg មានចំណែកហ៊ុន ២៨,៤% ក្នុងក្រុមហ៊ុន Facebook ហើយទទួលបានប្រាក់ចំណូលពី Facebook (ទាំងប្រាក់ខែ និងប្រាក់ចំណូលផ្សេងទៀត) ចំនួន ១ ៤៩០ ០០០ដុល្លារ (ឆ្នាំ២០១១)។ ប្រសិនបើតម្លៃក្រុមហ៊ុន Facebook ពិតជាកើនឡើងរហូតដល់ ១០០ពាន់លានដុល្លារ ដូចគេរំពឹងទុកមែន ភាគហ៊ុនរបស់លោក Mark Zuckerberg ក្នុងក្រុមហ៊ុន Facebook នឹងមានតម្លៃរហូតដល់ទៅជាង ២៨ពាន់លានដុល្លារ។ លោក Zuckerberg នឹងត្រូវក្លាយជាមហាសេដ្ឋី ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងគេ លំដាប់ទី ៤ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និង ទី៩ នៅទូទាំងពិភពលោក។ សូម្បីតែបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន Facebook ក៏អាចក្លាយជាសេដ្ឋី ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិរាប់លានដុល្លារដែរ៕ តើ Facebook រកចំណូលបានដោយសារអ្វីទើបគេហ៊ានឲ្យតម្លៃរហូតដល់៥០ពាន់លានដុល្លារ? [កែប្រែ] Facebook គឺជាបណ្តាញសង្គមតាមអ៊ីនធ័រនែតមួយ ដែល បច្ចុប្បន្ន មានអ្នកប្រើប្រាស់ជាង ៥០០លាននាក់ ហើយចំនួននេះចេះតែបន្តកើនឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញ Facebook មិនតម្រូវឲ្យបង់ប្រាក់កម្រៃអ្វីនោះទេ។ បើដូច្នេះ តើ Facebook រកចំណូលបានពីណាមក? ការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម របៀបរកលុយរបស់ Facebook មិនខុសពីវិបសៃត៍ផ្សេងៗទៀតប៉ុន្មានទេ ដូចជា Google,Yahoo និង Youtube ជាដើម។ ប្រភពចំណូលធំបំផុតរបស់ Facebook គឺបានមកពីការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មនៅលើទំព័រវិបសៃត៍។ អ្នកដែលមានទំព័រ Facebook ពិតជាអាចមើលឃើញ នៅផ្នែកខាងស្តាំដៃ នៃទំព័រ Facebook តែងតែមានការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុន ឬក៏ផលិតផលផ្សេងៗ។ អ្នកដែលផ្សាយពាណិជ្ជកម្មលើទំព័រនេះ គឺត្រូវបង់លុយទៅឲ្យ Facebook ហើយប្រភពចំណូលពីការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មតាមអ៊ីនធ័រនែតបែបនេះ គឺមានទំហំកាន់តែធំ នៅពេលដែលមានអ្នកចូលមើលវិបសៃត៍កាន់តែច្រើន។ សព្វថ្ងៃនេះ Facebook មានអ្នកប្រើប្រាស់ជាង ៥០០លាននាក់។ ប្រសិនបើក្នុងមួយថ្ងៃ អ្នកប្រើប្រាស់ម្នាក់ ចូលមើលទំព័រ Facebook តែម្តង ក៏ Facebook អាចរកចំណូលបានមិនតិចដែរ ពីការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម។ សព្វថ្ងៃនេះ Facebook គឺជាទំព័រវិបសៃត៍ ដែលមានអ្នកចូលមើលច្រើនជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក ពោលគឺ ច្រើនជាង Google ច្រើនជាង Yahoo និងច្រើនជាង Youtube ទៅទៀត។ ដូច្នេះ អ្នកដែលជួយរកលុយឲ្យ Facebook គឺអ្នកប្រើប្រាស់ទាំងជាង ៥០០លាននាក់នេះឯង។ ថ្វីដ្បិតតែយើងអាចប្រើ Facebook ដោយមិនមានបង់លុយមួយសេនក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ រាល់លើកដែលយើងចូលមើលទំព័រ Facebook របស់យើង ឬចូលមើលទំព័ររបស់មិត្តភ័ក្តិ ឬទំព័រផ្សេងៗទៀតរបស់ Facebook យើងនាំលុយទៅឲ្យ Facebook ។ ដូច្នេះ Facebook មិនចាំបាច់ងាកមកយកកម្រៃសេវាកម្ម ពីអ្នកប្រើប្រាស់ ដើម្បីទទួលបានប្រាក់ចំណូល ដូចជាពាក្យចចាមអារ៉ាមខ្លះទេ។ អ្វីដែល Facebook ត្រូវការ គឺទុកឲ្យគេប្រើប្រាស់ទំព័រ Facebook ដោយឥតគិតថ្លៃដដែល ដើម្បីទាក់ទាញអ្នកប្រើប្រាស់ឲ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀត។ ការលក់ទំនិញ និងអំណោយផ្សេងៗ (Facebook Goods and Gifts) អ្នកដែលមានទំព័រ Facebook ប្រហែលជាធ្លាប់ឃើញហើយថា នៅពេលដល់ថ្ងៃបុណ្យអ្វីមួយ ដូចជា បុណ្យកំណើតមិត្តភក្តិ បុណ្យណូអែល ឬបុណ្យសង្សារ ជាដើម Facebook តែងតែបង្ហាញឲ្យឃើញពីអំណោយ ដែលគេអាចផ្ញើទៅមិត្តភក្តិបាន។ អំណោយទាំងនេះអាចជា រូបផ្កា រូបកាដូ រូបនំបុណ្យកំណើត ជាដើម។ ដើម្បីបានរូបភាពទាំងនេះផ្ញើទៅជូនមិត្តភក្តិគេត្រូវបង់លុយឲ្យ Facebook ១ដុល្លារ ក្នុង១រូប។ ក្នុងតម្លៃទាបបែបនេះ ធ្វើឲ្យអ្នកខ្លះមិនខ្លាចនឹងទិញផ្ញើទៅមិត្តភ័ក្តិនោះទេ។ សម្រាប់ Facebook រូបមួយថ្លៃ ១ដុល្លារ គឺតិចតួចមែន ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកប្រើ Facebook មានរហូតដល់ទៅជាង ៥០០លាននាក់។ ដូច្នេះ សក្តានុពលនៃប្រាក់ចំណូល គឺអាចមានច្រើន។ ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ មានអ្នកវិភាគជាច្រើន នៅតែយល់ថា ការដែលធនាគារ Goldman Sachs ឲ្យតម្លៃ Facebook ដល់ទៅ ៥០ពាន់លានដុល្លារ គឺជាតម្លៃខ្ពស់ហួសហេតុពេក៕
កុំព្យូទ័រវប្បធម៌ និង អរិយធម៌សង្គម និង ការអប់រំជីវប្រវត្តិវិស្វកម្មនិងបច្ចេកវិជ្ជាភេសជ្ជៈនិងចំណីអាហារ
ទឹកដី និងភូមិសាស្ដ្រប្រវត្តិសាស្ដ្រភាសាច្បាប់ អក្សរសាស្ដ្រគណិតវិទ្យាតន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងនយោបាយសាសនាកីឡាការដឹកជញ្ជូនល្បែងវីដេអូ |