Wikipedia:Houptsyte/38

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 30.522 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Ida Preusch-Müller

D Ida Preusch-Müller (* 16. April 1889 z Chander as Ida Müller; † 20. Juli 1974 z Mille) isch e dytschi Dialäktdichteri gsii.

D Ida Müller isch z Chander uf d Wält chuu. Ihre Vater isch vu Mille gsii, un het dert mit sym Brueder zäme d „Markgräfler Nachrichten“ grindet ghaa. Är isch derno uf Chander zoge un dert e Druckeri ufgmacht. D Zytig „Die Kander“ wun er uusegee het, het er no aim Johr scho wider yygstellt. E baar Johr speter hän d Eltere mit em Gschäft, näb dr Druckerei au ne Buech- un e Babyyrlade, in d Chandemer Hauptstroß zoge. Dert in dr Hauptstroß 14, wu hite d Fahrschuel Höring din isch, isch d Ida Müller ufgwachse,

Anne 1920 hyrotet si dr Lehrer Emil Johannes Preusch (1897-1953), wu urspringli vu Chander stammt, wu aber z Welmlige ufgwachse isch. Är het sy Uusbildig am Lehrerseminar z Charlsrue abgschlosse un derno z Chander sy erschti Stell as Lehrer aagfange.

Im Johr 1921 chuunt z Chander dr Suhn Wolfgang uf d Wält, anne 1927 dr zweet Suhn Rudolf z Gersbach. Dr Hans Reusch het derno z Wiil gschafft un schließli 1934 as Räkter an ere Schuel z Manne aagfange. Dr Suhn Rudolf stirbt 1935 an Diphthery. Im Zweete Chrieg fallt dr Wolfgang an sym 20. Geburtsdag. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... ass d Hoochschuel fir Gstaltig Ulm, wu 1968 zuegmacht wooren isch, as di internazionaal wiichtigscht Design-Hoochschuel noch em Bauhaus giltet?
... dass d Isebaanstrecki Metrò alpino Gurin–Pumatt vollständig underiirdisch wèèr?
... dass d Zimmer im Huis vom Eduard Egger mid zwee Meeter driissg fir diä damaalig Ziit rächt heech gsi sind, will är vo groosser Schtatuir gsi isch?
... ass s Buech Häutungen vu dr Verena Stefan fir dr Ufschwung vu feministischer Literatuur in etablierte Verlaag gsoorgt het?
... dàss dr Arthur F. Utz s Ìnternàzionààla Ìnschtitüüt fìr Soziààlwìssaschàfta un Politik z’ Friiburg mìtgrìnda hàt, fìr d’ kàthoolischa Soziààllehr uff àktüälla politischa un soziààla Probleema ààwanda?
... dass dè Bau vo dè Baikal-Amur-Magischtralè durch d Liferig vo Matriaal un Uusrüschtig vo andrè RGW-Staatè unterschtützt worrè isch?

Alemannischa Nochrichte:

11. Juli 2024:
Sommerserie Dialäktatlas - Folge 1: Pflanzen und Tiere (SRF)
10. Juli 2024:
«Ich schreibe nicht so, wie geredet wird, es soll nur so tönen»: Ein Gespräch mit Pedro Lenz über den Oltner Bahnhofbuffet-Dialekt (Solothurner Zeitung)
So klingt Taylor Swifts grosser Hit auf Schweizerdeutsch (SRF)
7. Juli 2024:
Landrat Martin Kistler verschätzt sich: Mundart-Abend lockt trotz Europameisterschaft in den Bonndorfer Schlossgarten (Badische Zeitung)
5. Juli 2024:
Trepflets, trialts oder soachts sogar? (Schwäbische Zeitung)
4. Juli 2024:
Thomas wartet – Tom Waits auf Wienerisch mit Jakob Semotan (SRF)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

15. Juli

1606: Dr niderländisch Moler Rembrandt van Rijn chunnt uf d Wält.
1782: Dr Schwyzer Gschichtsphilosoph Isaak Iselin (Bild) stirbt.
1890: Dr Schwyzer Schriftsteller un Dichter Gottfried Keller stirbt.
1955: Z Kassel wird di erscht documenta ufgmacht.
1997: Dr Jan Ullrich gwinnt bi dr Tour de France d Pyrenäen-Etappe uf Arcalis (Andorra) un ibernimmt d Fierig in dr Gsamtwärtig. Dodermit lait er dr Grundstai fir dr erscht Toursiig vu me Dytsche.